Artur Kijas

Artur Kijas, profesor doktor habilitowany, rocznik 1940. Urodzony w Częstochowie, tam też ukończył Liceum Ogólnokształcące im. Henryka Sienkiewicza, w 1960 roku przeniósł się do Poznania, by tu podjąć studia w zakresie historii na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza. Od tego czasu z Poznaniem już się nie rozstawał. Ukończywszy w 1965 roku studia historyczne, a w 1966 pedagogiczne, z Uniwersytetem im. Adama Mickiewicza związał się etatowo, przechodząc tu wszystkie etapy naukowej kariery: wpierw jako asystent, następnie adiunkt, docent, profesor UAM i wreszcie profesor tytularny. Jest uczniem wybitnego uczonego, mediewisty, znawcy dziejów Rusi i Słowiańszczyzny, autora monumentalnych prac z tych dziedzin, Profesora Henryka Łowmiańskiego.

Przedmiotem jego zainteresowań naukowych od lat pozostaje Ruś i Rosja, jej dzieje polityczne, gospodarka i kultura. Do problematyki tej, zwłaszcza dziejów Wielkiego Księstwa Moskiewskiego i Rosji XIX wieku, wraca najczęściej. Z czasem krąg ten został poszerzony o zagadnienia związane z obecnością i wkładem Polaków w cywilizacyjny i kulturalny rozwój Rosji, zwłaszcza z czasów dynastii Romanowów, a także o problematykę historyczną państw posowieckich. Często nawiązuje także do tematyki regionalnej, zajmując się zwłaszcza dziejami południowo-wschodniej Wielkopolski w XIX i początkach XX wieku.

Dorobek naukowy obejmuje kilkanaście książek autorskich (m.in.: Gospodarstwo własne feudała na Wielkorusi od XIV do połowy XVI wieku, Poznań 1973; System pomiestny w państwie moskiewskim w XV – pierwszej połowie XVI wieku. Historiografia i problematyka, Poznań 1984; Polacy w Kazachstanie. Przeszłość i teraźniejszość, Poznań 1993; Polacy w Rosji od XVII wieku do 1917 roku. Słownik biograficzny, Warszawa–Poznań 2000; Polacy na Uniwersytecie Charkowskim, 1805–1917, Poznań 2008; Ruś /seria „Początki państw”/, Poznań 2014), ponad 150 artykułów naukowych i ponad 200 haseł w encyklopediach i słownikach biograficznych, w tym w Polskim słowniku biograficznym i w Słowniku starożytności słowiańskich.

Jest (lub był) członkiem: Komisji Historycznej Polskiej Akademii Nauk i Rosyjskiej Akademii Nauk oraz Rady Naukowej Zakładu Badań Narodowościowych PAN, Komisji Bałkanistycznej PAN w Poznaniu, Polskiego Towarzystwa Historycznego, Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk, Kaliskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk. Ponadto od 1994 roku jest prezesem Poznańskiego (od 2000 r. Wielkopolskiego) Oddziału Stowarzyszenia Współpracy Polska-Wschód, członkiem Prezydium i wiceprzewodniczącym Komisji do spraw Polaków na Wschodzie tego Stowarzyszenia, a w latach 1997-1999 był członkiem Wojewódzkiego Komitetu Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa przy Wojewodzie Poznańskim.

Z ważniejszych odznaczeń państwowych posiada: Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, Złoty Krzyż Zasługi, Medal Komisji Edukacji Narodowej.