Uniwiersitetskaja nab. nr 3
Университетская наб., nr 3
Kunstkamera [Кунсткамера] – Muzeum Antropologii i Etnografii im. Piotra Wielkiego Rosyjskiej Akademii Nauk [Музей антропологии и этнографии им. Петра Великого Российской академии наук] – znajdujące się na Wyspie Wasiljewskiej [Васильевский остров]...
24.09.2018
Университетская наб., nr 3 [Uniwiersitetskaja nab. nr 3] / Таможенный пер., nr 1[Tamorziennyj pier. nr 1]
Kunstkamera [Кунсткамера] – Muzeum Antropologii i Etnografii im. Piotra Wielkiego Rosyjskiej Akademii Nauk [Музей антропологии и этнографии им. Петра Великого Российской академии наук] – znajdujące się na Wyspie Wasiljewskiej [Васильевский остров], niemal na wprost Pałacu Zimowego muzeum jest najstarszą placówką muzealną w Rosji (drugą w Europie), a także siedzibą założonej w 1724 r. przez cara Piotra I (1672–1725) Rosyjskiej Akademii Nauk (RAN). Zorganizowane w obecnym kształcie w grudniu 1878 r. należy do najstarszych muzeów etnograficznych na świecie. Jest też starszą placówką od otwartego w 1902 r. Rosyjskiego Muzeum Etnograficznego.
Zaprojektowany przez niemieckiego architekta i rzeźbiarza Georga Johanna Mattarnovię (zm. 1719), reprezentujący tzw. barok piotrowski monumentalny gmach Kunstkamery tworzą dwa skrzydła z centralnie umieszczoną wieżą. Wznoszony od lipca 1718 r. budynek udostępniono zwiedzającym w 1727 r. Pokazywano w nim przechowywaną najpierw w Pałacu Letnim słynną kolekcję anatomiczną Piotra I. Zbiór spreparowanych anomalii anatomicznych rosyjski władca zobaczył po raz pierwszy w czasie pobytu w Holandii w 1697 r., kiedy to uczęszczał na zajęcia znanego anatoma Frederika Ruyscha (1638–1731).
Kunstkamera [Кунсткамера] – Muzeum Antropologii i Etnografii im. Piotra Wielkiego Rosyjskiej Akademii Nauk [Музей антропологии и этнографии им. Петра Великого Российской академии наук] – znajdujące się na Wyspie Wasiljewskiej [Васильевский остров], niemal na wprost Pałacu Zimowego muzeum jest najstarszą placówką muzealną w Rosji (drugą w Europie), a także siedzibą założonej w 1724 r. przez cara Piotra I (1672–1725) Rosyjskiej Akademii Nauk (RAN). Zorganizowane w obecnym kształcie w grudniu 1878 r. należy do najstarszych muzeów etnograficznych na świecie. Jest też starszą placówką od otwartego w 1902 r. Rosyjskiego Muzeum Etnograficznego.
Zaprojektowany przez niemieckiego architekta i rzeźbiarza Georga Johanna Mattarnovię (zm. 1719), reprezentujący tzw. barok piotrowski monumentalny gmach Kunstkamery tworzą dwa skrzydła z centralnie umieszczoną wieżą. Wznoszony od lipca 1718 r. budynek udostępniono zwiedzającym w 1727 r. Pokazywano w nim przechowywaną najpierw w Pałacu Letnim słynną kolekcję anatomiczną Piotra I. Zbiór spreparowanych anomalii anatomicznych rosyjski władca zobaczył po raz pierwszy w czasie pobytu w Holandii w 1697 r., kiedy to uczęszczał na zajęcia znanego anatoma Frederika Ruyscha (1638–1731).
Zafascynowany tym zagadnieniem, zakupił w 1716 r. całą kolekcję preparatów i zbiory należące do innego holenderskiego anatoma Albertusa Seby (1665–1736), współpracującego z rosyjskim dworem od roku 1711. Dbając o wzbogacanie tej specyficznej kolekcji o kolejne eksponaty, Piotr I wydał dekret nakazujący przesyłanie do Petersburga z całego imperium m.in. zdeformowanych płodów. W budynku Kunstkamery mieściły się także specjalistyczna biblioteka oraz pierwsze w kraju teatr anatomiczny i obserwatorium astronomiczne, działające tu do czasu otwarcia w 1839 r. nowego obserwatorium w podmiejskim wówczas Pułkowie [Пулково]. Po pożarze z 1747 r. Kunstkamerę odbudowano w latach 1754–1758 według projektu architekta Sawy I. Czewakinskiego (1709 lub 1713 – między 1772 a 1783).
Z czasem zaczęło gromadzić w niej także zbiory etnograficzne, będące pokłosiem rozlicznych ekspedycji naukowych, organizowanych przez utworzone w 1845 r. Cesarskie Rosyjskie Towarzystwo Geograficzne, działających zarówno na terenach Imperium Rosyjskiego, jak i poza jego granicami. Część z nich posłużyła w 1836 r. do zorganizowania innych stołecznych placówek muzealnych, tj. muzeum zoologicznego i botanicznego. Bazując na wspomnianych wyżej zbiorach, Muzeum Antropologii i Etnografii stało się cenioną placówką naukową podległą RAN, prowadzącą badania w zakresie etnografii, antropologii, rozwoju dawnych kultur i języków, etnolingwistyki oraz ochrony dziedzictwa kulturowego i historii nauki. Obecnie jego stała ekspozycja, licząca ponad 2 mln eksponatów, składa się z 16 działów poświęconych kolejno: wybitnemu chemikowi Michaiłowi W. Łomonosowowi (1711–1765), który pracował w Kunstkamerze w latach 1741–1765, początkom RAN, historii budowy Kunstkamery, pierwszemu obserwatorium astronomicznemu RAN, przywiezionemu nad Newę w 1717 r. ze Szlezwiku Holsztynu jako prezent dyplomatyczny ponad 3-metrowemu globusowi Piotra I, wspomnianym wyżej zbiorom anatomicznym cara reformatora (obecnie kolekcja anatomiczna liczy ponad 2 tys. eksponatów), a wreszcie zbiorom etnograficznym z Ameryk Północnej i Łacińskiej, Afryki, Indochin, Indii, Indonezji, Japonii, Mongolii, Chin, Korei oraz Bliskiego Wschodu i Azji Centralnej.
Trzon przechowywanej tu w dziale japońskim kolekcji etnograficznej stanowią artefakty dostarczone przez brata przyszłego Naczelnika Państwa, badacza ludów i kultur Dalekiego Wschodu Bronisława Piłsudskiego (1866–1918), który większość swych prac poświęcił kulturze i etnografii ludowi Ajnów, zamieszkującemu południową część Sachalinu oraz Wyspy Japońskie i Kurylskie (obecnie głównie wyspę Hokkaido). W Rosji współpracował on m.in. z placówkami muzealnymi w Chabarowsku i Poście Aleksandrowskim (stolica Sachalinu) oraz muzeum Towarzystwa Poznania Kraju Amurskiego, najciekawsze eksponaty etnograficzne przekazywał jednak do petersburskiego Muzeum Antropologii i Etnografii w Kusntkamerze. Jego spuścizna rękopiśmienna i fotograficzna znajduje się z kolei w Zbiorach Specjalnych Biblioteki Naukowej PAU i PAN w Krakowie.
Z czasem zaczęło gromadzić w niej także zbiory etnograficzne, będące pokłosiem rozlicznych ekspedycji naukowych, organizowanych przez utworzone w 1845 r. Cesarskie Rosyjskie Towarzystwo Geograficzne, działających zarówno na terenach Imperium Rosyjskiego, jak i poza jego granicami. Część z nich posłużyła w 1836 r. do zorganizowania innych stołecznych placówek muzealnych, tj. muzeum zoologicznego i botanicznego. Bazując na wspomnianych wyżej zbiorach, Muzeum Antropologii i Etnografii stało się cenioną placówką naukową podległą RAN, prowadzącą badania w zakresie etnografii, antropologii, rozwoju dawnych kultur i języków, etnolingwistyki oraz ochrony dziedzictwa kulturowego i historii nauki. Obecnie jego stała ekspozycja, licząca ponad 2 mln eksponatów, składa się z 16 działów poświęconych kolejno: wybitnemu chemikowi Michaiłowi W. Łomonosowowi (1711–1765), który pracował w Kunstkamerze w latach 1741–1765, początkom RAN, historii budowy Kunstkamery, pierwszemu obserwatorium astronomicznemu RAN, przywiezionemu nad Newę w 1717 r. ze Szlezwiku Holsztynu jako prezent dyplomatyczny ponad 3-metrowemu globusowi Piotra I, wspomnianym wyżej zbiorom anatomicznym cara reformatora (obecnie kolekcja anatomiczna liczy ponad 2 tys. eksponatów), a wreszcie zbiorom etnograficznym z Ameryk Północnej i Łacińskiej, Afryki, Indochin, Indii, Indonezji, Japonii, Mongolii, Chin, Korei oraz Bliskiego Wschodu i Azji Centralnej.
Trzon przechowywanej tu w dziale japońskim kolekcji etnograficznej stanowią artefakty dostarczone przez brata przyszłego Naczelnika Państwa, badacza ludów i kultur Dalekiego Wschodu Bronisława Piłsudskiego (1866–1918), który większość swych prac poświęcił kulturze i etnografii ludowi Ajnów, zamieszkującemu południową część Sachalinu oraz Wyspy Japońskie i Kurylskie (obecnie głównie wyspę Hokkaido). W Rosji współpracował on m.in. z placówkami muzealnymi w Chabarowsku i Poście Aleksandrowskim (stolica Sachalinu) oraz muzeum Towarzystwa Poznania Kraju Amurskiego, najciekawsze eksponaty etnograficzne przekazywał jednak do petersburskiego Muzeum Antropologii i Etnografii w Kusntkamerze. Jego spuścizna rękopiśmienna i fotograficzna znajduje się z kolei w Zbiorach Specjalnych Biblioteki Naukowej PAU i PAN w Krakowie.
Materiały związane z hasłem
Indeks adresowy:
Uniwiersitetskaja nab. nr 3
ostatnio dodane
Hasła:
Czarnomska Izabella
Walentynowiczówna Wanda
Skąpski Franciszek Salezy
Słonimski Ludwik
Walentynowicz Marian
Krajowski-Kukiel Feliks
Walentynowicz Rafał Antoni Władysław
Ogiński Ignacy
Szemioth Piotr
Szemioth Stanisław
Szemioth Włodzimierz
Szemioth Aleksander Edward
Żukowska Jadwiga Aniela Tekla
Liniewicz Leon
Filipkowski Stefan Julian
Rawicz-Szczerbo Władysław
Rzymskokatolickie parafie i kaplice Petersburga/Piotrogrodu oraz dekanatu petersburskiego
Mickiewicz Stefan
Kakowski Aleksander
Spasowicz Włodzimierz
Parafia i kościół św. Stanisława w Petersburgu
Żenkiewicz Józef
„Promień Poranny” / „Promień”
Dąbrowski Jarosław
Klub Robotniczy „Promień”
Polska Szkoła Przygotowawcza i Pierwsze Polskie Gimnazjum Żeńskie Stanisławy Ćwierdzińskiej
Barchwic Maria Ludwika
Petersburskie edycje utworów Adama Mickiewicza
Barchwic (Barchwitz) Jan Stanisław
Łukaszewicz Dominik
Szkiłłądź (Szkiłądź) w zakonie Jakub
Biblioteka:
Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół Polski” w Petersburgu
Ferdynand Ruszczyc w Petersburgu
Teatr Polski i Polskie Studio Teatralne
Polonica Petropolitana
Piotrogrodzkie inicjatywy charytatywno-oświatowe fundatora KUL Karola Jaroszyńskiego (Prezentacja)
Życie Teatralne Wielonarodowego Piotrogrodu-Leningradu w latach 1917-1941
Inwentarz rękopisów Biblioteki Załuskich w Cesarskiej Bibliotece Publicznej