Stoliarnyj pier. nr 18
Столярный пер., nr 18
Zbudowana w 1828 r. kamienica czynszowa I. D. Zwierkowa była w latach 1907-10 siedzibą Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół Polski”, które w 1911 r. przeniesione zostało na pr. Izmajłowski nr 16. Tu kamienica widziana od strony kanału Gribojedowa, po lewej Zaułek Stolarnyj, po prawej nabrzeże kanału Gribojedowa. © citywalls.ru
01.12.2015
Столярный пер., nr 18 [Stoliarnyj pier. nr 18]
Zbudowana w 1828 r. kamienica czynszowa I. D. Zwierkowa, w której w latach 1829–1831 mieszkał pisarz Nikołaj W. Gogol (1809–1852), była w latach 1907–1910 siedzibą Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół Polski”, które w roku 1911 zostało przeniesione na prosp. Izmajłowski 16. W Petersburgu działał już wówczas od 1903 r. rosyjski „Sokół”, którego prezesem był nauczyciel gimnastyki z III Gimnazjum Czech Henryk Vichra. Rosyjski „Sokół” przyjmował jednak wyłącznie rosyjskich poddanych wyznania prawosławnego.
Celem polskiej organizacji było propagowanie kultury fizycznej oraz zdrowego stylu życia jako czynników rozwoju duchowego oraz budzenia świadomości narodowej i obywatelskiej. Polskie towarzystwo sokolskie w Petersburgu powstało 22 sierpnia 1906 r. z inicjatywy prezesa Związku Polskiego Lekarzy i Przyrodników prof. Józefa Ziemackiego (1856–1925), który został jego pierwszym przewodniczącym. Przez kilka lat obowiązki przewodniczącego pełnił następnie Jan Biegański. Początkowo towarzystwo liczyło ok. 100 członków, ale już w marcu 1907 r. ich liczba wzrosła do 562. W 1908 r. część działaczy „Sokoła” wystąpiła z towarzystwa, którego liczba spadła wówczas do 414 osób, zakładając klub robotniczy „Promień”. Jednak już w roku 1909 liczba członków „Sokoła” wzrosła do ok. 800. Wśród jego działaczy byli m.in. przedsiębiorca, dyrektor Zakładów Putiłowskich Ignacy Jasiukowicz (1847–1914), kierownik, a potem właściciel Księgarni Polskiej Ferdynand Heidenreich (1868–1921), proboszcz kościoła św. Katarzyny ks. Konstanty Budkiewicz (1867–1923).
Wszechstronnemu rozwojowi fizycznemu służyło uprawianie gimnastyki i innych dziedzin sportu, przy czym oferta towarzystwa była adresowana także do kobiet. Siedziba „Sokoła” mieściła salę gimnastyczną wyposażoną w drabinki, poręcze, sztangi i in. Zgodnie z ówczesnymi wytycznymi uprawiano ćwiczenia bez przyrządów (chód, bieg, musztra), z użyciem przyrządów (skoki, wspinaczka, jazda na łyżwach, rowerze, podnoszenie ciężarów, rzuty), ćwiczenia grupowe (piramidy, gry ruchowe) oraz ćwiczenia bojowe (fechtunek, zapasy, boks, strzelectwo). Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół” prowadziło też ożywioną działalność kulturalną i edukacyjną. Założyło własną bibliotekę (w 1909 r. liczyła 2 tys. pozycji w języku polskim), obchodziło polskie rocznice narodowe i jubileusze (m.in. 500-lecie bitwy pod Grunwaldem, 100-lecie śmierci Tadeusza Kościuszki 1 października 1917 r.), organizowało coroczne zloty, koncerty (w latach 1913–1917 także symfoniczne), wycieczki krajoznawcze. W 1908 r. część działaczy „Sokoła” wystąpiła z towarzystwa, którego liczba spadła wówczas do 414 osób, zakładając klub robotniczy „Promień”. Jednak już w roku 1909 liczba członków „Sokoła” wzrosła do ok. 800.
Zbudowana w 1828 r. kamienica czynszowa I. D. Zwierkowa, w której w latach 1829–1831 mieszkał pisarz Nikołaj W. Gogol (1809–1852), była w latach 1907–1910 siedzibą Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół Polski”, które w roku 1911 zostało przeniesione na prosp. Izmajłowski 16. W Petersburgu działał już wówczas od 1903 r. rosyjski „Sokół”, którego prezesem był nauczyciel gimnastyki z III Gimnazjum Czech Henryk Vichra. Rosyjski „Sokół” przyjmował jednak wyłącznie rosyjskich poddanych wyznania prawosławnego.
Celem polskiej organizacji było propagowanie kultury fizycznej oraz zdrowego stylu życia jako czynników rozwoju duchowego oraz budzenia świadomości narodowej i obywatelskiej. Polskie towarzystwo sokolskie w Petersburgu powstało 22 sierpnia 1906 r. z inicjatywy prezesa Związku Polskiego Lekarzy i Przyrodników prof. Józefa Ziemackiego (1856–1925), który został jego pierwszym przewodniczącym. Przez kilka lat obowiązki przewodniczącego pełnił następnie Jan Biegański. Początkowo towarzystwo liczyło ok. 100 członków, ale już w marcu 1907 r. ich liczba wzrosła do 562. W 1908 r. część działaczy „Sokoła” wystąpiła z towarzystwa, którego liczba spadła wówczas do 414 osób, zakładając klub robotniczy „Promień”. Jednak już w roku 1909 liczba członków „Sokoła” wzrosła do ok. 800. Wśród jego działaczy byli m.in. przedsiębiorca, dyrektor Zakładów Putiłowskich Ignacy Jasiukowicz (1847–1914), kierownik, a potem właściciel Księgarni Polskiej Ferdynand Heidenreich (1868–1921), proboszcz kościoła św. Katarzyny ks. Konstanty Budkiewicz (1867–1923).
Wszechstronnemu rozwojowi fizycznemu służyło uprawianie gimnastyki i innych dziedzin sportu, przy czym oferta towarzystwa była adresowana także do kobiet. Siedziba „Sokoła” mieściła salę gimnastyczną wyposażoną w drabinki, poręcze, sztangi i in. Zgodnie z ówczesnymi wytycznymi uprawiano ćwiczenia bez przyrządów (chód, bieg, musztra), z użyciem przyrządów (skoki, wspinaczka, jazda na łyżwach, rowerze, podnoszenie ciężarów, rzuty), ćwiczenia grupowe (piramidy, gry ruchowe) oraz ćwiczenia bojowe (fechtunek, zapasy, boks, strzelectwo). Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół” prowadziło też ożywioną działalność kulturalną i edukacyjną. Założyło własną bibliotekę (w 1909 r. liczyła 2 tys. pozycji w języku polskim), obchodziło polskie rocznice narodowe i jubileusze (m.in. 500-lecie bitwy pod Grunwaldem, 100-lecie śmierci Tadeusza Kościuszki 1 października 1917 r.), organizowało coroczne zloty, koncerty (w latach 1913–1917 także symfoniczne), wycieczki krajoznawcze. W 1908 r. część działaczy „Sokoła” wystąpiła z towarzystwa, którego liczba spadła wówczas do 414 osób, zakładając klub robotniczy „Promień”. Jednak już w roku 1909 liczba członków „Sokoła” wzrosła do ok. 800.
Materiały związane z hasłem
Hasła powiązane:
Koło Artystyczne Młodzieży Polskiej (KAMP)
Polskie placówki oświatowe w Piotrogrodzie–Leningradzie (1918–1937)
Polskie Towarzystwo Pomocy Ofiarom Wojny
Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół Polski” w Petersburgu
Indeks adresowy:
Stoliarnyj pier. nr 18
Izmajłowskij pr. nr 16/ 7-ja Krasnoarmiejskaja ul. nr 28–30
Ligowskij pr. nr 107
Kriukowa kan. nab. nr 12
ostatnio dodane
Hasła:
Związek Młodzieży Polskiej „Zet” w Petersburgu / Piotrogrodzie
Niżyńska Bronisława
Więckowski Aleksander Józef
Słonimski Siergiej
Czarnomska Izabella
Walentynowiczówna Wanda
Skąpski Franciszek Salezy
Słonimski Ludwik
Walentynowicz Marian
Krajowski-Kukiel Feliks
Walentynowicz Rafał Antoni Władysław
Ogiński Ignacy
Szemioth Piotr
Szemioth Stanisław
Szemioth Włodzimierz
Szemioth Aleksander Edward
Żukowska Jadwiga Aniela Tekla
Liniewicz Leon
Filipkowski Stefan Julian
Rawicz-Szczerbo Władysław
Rzymskokatolickie parafie i kaplice Petersburga/Piotrogrodu oraz dekanatu petersburskiego
Mickiewicz Stefan
Kakowski Aleksander
Spasowicz Włodzimierz
Parafia i kościół św. Stanisława w Petersburgu
Żenkiewicz Józef
„Promień Poranny” / „Promień”
Dąbrowski Jarosław
Klub Robotniczy „Promień”
Polska Szkoła Przygotowawcza i Pierwsze Polskie Gimnazjum Żeńskie Stanisławy Ćwierdzińskiej
Barchwic Maria Ludwika
Petersburskie edycje utworów Adama Mickiewicza
Barchwic (Barchwitz) Jan Stanisław
Łukaszewicz Dominik
Szkiłłądź (Szkiłądź) w zakonie Jakub
Jocher Adam Teofil
Biblioteka:
Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół Polski” w Petersburgu
Ferdynand Ruszczyc w Petersburgu
Teatr Polski i Polskie Studio Teatralne
Polonica Petropolitana
Piotrogrodzkie inicjatywy charytatywno-oświatowe fundatora KUL Karola Jaroszyńskiego (Prezentacja)
Życie Teatralne Wielonarodowego Piotrogrodu-Leningradu w latach 1917-1941
Inwentarz rękopisów Biblioteki Załuskich w Cesarskiej Bibliotece Publicznej