Niewskij pr. nr 48 / ul. Italjanskaja nr 19
Невский пр., nr 48 / Итальянская ул., nr 19
Pasaż – nowoczesna przeszklona 180-metrowa galeria handlowa wewnątrz tej kamienicy wybudowana została w latach 1846-48 na zamówienie ówczesnego właściciela tej posesji hr. Jakowa I. Essen Stenbock-Fermora. Fot. z 2013 r. © MCK (fot. S. Yonov).
09.03.2016
Невский пр., nr 48 [Niewskij pr. nr 48] / Итальянская ул., nr 19 [ul. Italjanskaja nr 19]
Pasaż [Пассаж (Дом графа Я. И. Эссен-Стенбок-Фермора)], nowoczesna przeszklona 180-metrowa galeria handlowa wybudowana w latach 1846–1848 na zamówienie ówczesnego właściciela tej posesji hr. Jakowa I. Essen Stenbock-Fermora (1807–1866). Wzniesiono ją według projektu polskiego architekta Rudolfa Żelaziewicza (1810–1874), który zdobywszy mocną pozycję zawodową w Królestwie Polskim, osiadł w Petersburgu, gdzie był profesorem tutejszej ASP oraz autorem wielu zrealizowanych nad Newą projektów, w szczególności dworców na linii kolejowej Petersburg – Moskwa. Podczas kolejnej przebudowy budynku, dokonanej w 1900 r. przez architekta i inżyniera cywilnego Siergieja S. Kozłowa (1858/1859–1905), elewację oblicowano piaskowcem ze złóż z okolic Radomska.
„Pasaż” mieścił na parterze magazyny, na pierwszym piętrze kilkadziesiąt sklepów – wśród nich sklep braci Nowickich (do dziś zachował się malowany szyld z jego nazwą), restauracje, kawiarnie, jedyny dopuszczony w roku 1879 do działalności na terenie Imperium Rosyjskiego zagraniczny bank Crédit Lyonnais, a jednocześnie salę koncertową i kinematograf. Drugie piętro zajmowały apartamenty. Ze względu na wygórowane ceny sprzedawanej tu, a sprowadzanej prosto z Paryża damskiej odzieży galerię określano popularnie nazwą „śmierć mężom”. Swoje atelier miał tu słynny petersburski fotograf Carl Oswald Bulla (1853/1855–1929). W sali koncertowej (od strony ul. Italianskiej) organizowano publiczne wykłady, w tym wieczory Funduszu Literackiego, na których występowali m.in. najwięksi XIX-wieczni pisarze: Iwan S. Turgieniew (1818–1883), Nikołaj A. Niekrasow (1821–1878), Fiodor M. Dostojewski (1821–1881) czy Taras G. Szewczenko (1814–1861).
W latach 1904–1906 w sali tej działał Nowy Teatr Dramatyczny wybitnej aktorki Wiery F. Komissarżewskiej (1864–1910). W gronie występujących w „Pasażu” artystów był też kompozytor Stanisław Moniuszko (1819–1872), o czym przypomina wmurowana w fasadę gmachu tablica. W roku 1961 w „Pasażu” otworzono pierwszy w ZSRR dom towarowy dla kobiet. Odrestaurowany w 2006 r. „Pasaż” nadal pełni funkcję ekskluzywnej galerii handlowej, a w historycznej sali koncertowej mieści się obecnie Akademicki Teatr Dramatyczny im. W. F. Komissarżewskiej.Итальянская ул., nr 19
Pasaż [Пассаж (Дом графа Я. И. Эссен-Стенбок-Фермора)], nowoczesna przeszklona 180-metrowa galeria handlowa wybudowana w latach 1846–1848 na zamówienie ówczesnego właściciela tej posesji hr. Jakowa I. Essen Stenbock-Fermora (1807–1866). Wzniesiono ją według projektu polskiego architekta Rudolfa Żelaziewicza (1810–1874), który zdobywszy mocną pozycję zawodową w Królestwie Polskim, osiadł w Petersburgu, gdzie był profesorem tutejszej ASP oraz autorem wielu zrealizowanych nad Newą projektów, w szczególności dworców na linii kolejowej Petersburg – Moskwa. Podczas kolejnej przebudowy budynku, dokonanej w 1900 r. przez architekta i inżyniera cywilnego Siergieja S. Kozłowa (1858/1859–1905), elewację oblicowano piaskowcem ze złóż z okolic Radomska.
„Pasaż” mieścił na parterze magazyny, na pierwszym piętrze kilkadziesiąt sklepów – wśród nich sklep braci Nowickich (do dziś zachował się malowany szyld z jego nazwą), restauracje, kawiarnie, jedyny dopuszczony w roku 1879 do działalności na terenie Imperium Rosyjskiego zagraniczny bank Crédit Lyonnais, a jednocześnie salę koncertową i kinematograf. Drugie piętro zajmowały apartamenty. Ze względu na wygórowane ceny sprzedawanej tu, a sprowadzanej prosto z Paryża damskiej odzieży galerię określano popularnie nazwą „śmierć mężom”. Swoje atelier miał tu słynny petersburski fotograf Carl Oswald Bulla (1853/1855–1929). W sali koncertowej (od strony ul. Italianskiej) organizowano publiczne wykłady, w tym wieczory Funduszu Literackiego, na których występowali m.in. najwięksi XIX-wieczni pisarze: Iwan S. Turgieniew (1818–1883), Nikołaj A. Niekrasow (1821–1878), Fiodor M. Dostojewski (1821–1881) czy Taras G. Szewczenko (1814–1861).
W latach 1904–1906 w sali tej działał Nowy Teatr Dramatyczny wybitnej aktorki Wiery F. Komissarżewskiej (1864–1910). W gronie występujących w „Pasażu” artystów był też kompozytor Stanisław Moniuszko (1819–1872), o czym przypomina wmurowana w fasadę gmachu tablica. W roku 1961 w „Pasażu” otworzono pierwszy w ZSRR dom towarowy dla kobiet. Odrestaurowany w 2006 r. „Pasaż” nadal pełni funkcję ekskluzywnej galerii handlowej, a w historycznej sali koncertowej mieści się obecnie Akademicki Teatr Dramatyczny im. W. F. Komissarżewskiej.Итальянская ул., nr 19
Materiały związane z hasłem
Indeks adresowy:
Niewskij pr. nr 48 / ul. Italjanskaja nr 19
ostatnio dodane
Hasła:
Kochański Paweł
Polacy w Zakładach Putiłowskich (1868–1937)
Związek Młodzieży Polskiej „Zet” w Petersburgu / Piotrogrodzie
Niżyńska Bronisława
Więckowski Aleksander Józef
Słonimski Siergiej
Czarnomska Izabella
Walentynowiczówna Wanda
Skąpski Franciszek Salezy
Słonimski Ludwik
Walentynowicz Marian
Krajowski-Kukiel Feliks
Walentynowicz Rafał Antoni Władysław
Ogiński Ignacy
Szemioth Piotr
Szemioth Stanisław
Szemioth Włodzimierz
Szemioth Aleksander Edward
Żukowska Jadwiga Aniela Tekla
Liniewicz Leon
Filipkowski Stefan Julian
Rawicz-Szczerbo Władysław
Rzymskokatolickie parafie i kaplice Petersburga/Piotrogrodu oraz dekanatu petersburskiego
Mickiewicz Stefan
Kakowski Aleksander
Spasowicz Włodzimierz
Parafia i kościół św. Stanisława w Petersburgu
Żenkiewicz Józef
„Promień Poranny” / „Promień”
Dąbrowski Jarosław
Klub Robotniczy „Promień”
Polska Szkoła Przygotowawcza i Pierwsze Polskie Gimnazjum Żeńskie Stanisławy Ćwierdzińskiej
Barchwic Maria Ludwika
Petersburskie edycje utworów Adama Mickiewicza
Barchwic (Barchwitz) Jan Stanisław
Łukaszewicz Dominik
Szkiłłądź (Szkiłądź) w zakonie Jakub
Jocher Adam Teofil
Biblioteka:
Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół Polski” w Petersburgu
Ferdynand Ruszczyc w Petersburgu
Teatr Polski i Polskie Studio Teatralne
Polonica Petropolitana
Piotrogrodzkie inicjatywy charytatywno-oświatowe fundatora KUL Karola Jaroszyńskiego (Prezentacja)
Życie Teatralne Wielonarodowego Piotrogrodu-Leningradu w latach 1917-1941
Inwentarz rękopisów Biblioteki Załuskich w Cesarskiej Bibliotece Publicznej