Niewskij pr. nr 37/ Sadowaja ul. nr 18
Невский пр., nr 37/ Садовая ул., nr 18
Rosyjska Biblioteka Narodowa w XIX w. funkcjonowała jako Cesarska Biblioteka Publiczna, a od r. 1917 jako Rosyjska Biblioteka Publiczna. W l. 1932-92 nosiła imię pisarza i publicysty Michaiła J. Sałtykowa-Szczedrina (1826-1889). Fot. z r. 2013. © MCK (fot. S. Yonov)
01.12.2015
Невский пр., nr 37 [Niewskij pr. nr 37] / Садовая ул., nr 18 [Sadowaja ul. nr 18]
Rosyjska Biblioteka Narodowa [Российская национальная библиотека] (RBN). Powołana ukazem Katarzyny II (1729–1796) z 27 maja 1795 r. Szerokiej publiczności została udostępniona 14 stycznia 1814 r. W XIX w. funkcjonowała jako Cesarska Biblioteka Publiczna, a od 1917 r. jako Rosyjska Biblioteka Publiczna, w latach 1932–1992 nosiła imię pisarza i publicysty Michaiła Je. Sałtykowa-Szczedrina (1826–1889).
Obecnie na historyczny kompleks biblioteki składają się cztery gmachy przy ul. Sadowej i pl. Ostrowskiego; od 2003 r. książnica posiada również nowoczesny budynek przy prosp. Moskiewskim. Trzonem nowo powstającej kolekcji, składającej się obecnie z ponad 37 mln jednostek, stały się liczące ponad 400 tys. druków, 20 tys. rękopisów i 40 tys. rycin bezcenne zasoby warszawskiej Biblioteki Załuskich, której fundatorami byli bracia Załuscy biskupi Józef Andrzej (1702-1774), bibliofil i bibliograf oraz Andrzej Stanisław (1695-1758), mecenas i organizator. Nad Newę zbiory te zostały wywiezione przez gen. Aleksandra W. Suworowa (1729–1800) jako zdobycz wojenna po klęsce insurekcji kościuszkowskiej 1794 r. Duża ich część uległa rozproszeniu i zniszczeniu podczas transportu do Rosji. Następnie tymczasowo przechowywane były w pawilonie ogrodowym przy pałacu Aniczkowskim (prosp. Newski 39). Po powstaniu listopadowym 1830/1831 r. do zasobu RBN trafiły również zbiory warszawskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk, Biblioteki Uniwersyteckiej i innych placówek naukowych. Uczeni polscy mieli do nich utrudniony dostęp. Starania o zwrot polskich kolekcji prowadziła m.in. Komisja Likwidacyjna ds. Królestwa Polskiego. Na mocy traktatu ryskiego (1921) w latach 1922–1934 Polska odzyskała część zbiorów, włączonych do Biblioteki Narodowej w Warszawie, w tym 13 tys. rękopisów, m.in. XIV-wieczne Kazania świętokrzyskie, najstarszy znany zabytek prozy polskiej, odkryty w Petersburgu przez wybitnego polskiego slawistę prof. Aleksandra Brücknera (1856–1939).
Większość odzyskanych przez Polskę Zaluscianów spłonęła jednak w 1944 r. po upadku Powstania Warszawskiego w podpalonym przez Niemców gmachu Biblioteki Narodowej.
Rosyjska Biblioteka Narodowa [Российская национальная библиотека] (RBN). Powołana ukazem Katarzyny II (1729–1796) z 27 maja 1795 r. Szerokiej publiczności została udostępniona 14 stycznia 1814 r. W XIX w. funkcjonowała jako Cesarska Biblioteka Publiczna, a od 1917 r. jako Rosyjska Biblioteka Publiczna, w latach 1932–1992 nosiła imię pisarza i publicysty Michaiła Je. Sałtykowa-Szczedrina (1826–1889).
Obecnie na historyczny kompleks biblioteki składają się cztery gmachy przy ul. Sadowej i pl. Ostrowskiego; od 2003 r. książnica posiada również nowoczesny budynek przy prosp. Moskiewskim. Trzonem nowo powstającej kolekcji, składającej się obecnie z ponad 37 mln jednostek, stały się liczące ponad 400 tys. druków, 20 tys. rękopisów i 40 tys. rycin bezcenne zasoby warszawskiej Biblioteki Załuskich, której fundatorami byli bracia Załuscy biskupi Józef Andrzej (1702-1774), bibliofil i bibliograf oraz Andrzej Stanisław (1695-1758), mecenas i organizator. Nad Newę zbiory te zostały wywiezione przez gen. Aleksandra W. Suworowa (1729–1800) jako zdobycz wojenna po klęsce insurekcji kościuszkowskiej 1794 r. Duża ich część uległa rozproszeniu i zniszczeniu podczas transportu do Rosji. Następnie tymczasowo przechowywane były w pawilonie ogrodowym przy pałacu Aniczkowskim (prosp. Newski 39). Po powstaniu listopadowym 1830/1831 r. do zasobu RBN trafiły również zbiory warszawskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk, Biblioteki Uniwersyteckiej i innych placówek naukowych. Uczeni polscy mieli do nich utrudniony dostęp. Starania o zwrot polskich kolekcji prowadziła m.in. Komisja Likwidacyjna ds. Królestwa Polskiego. Na mocy traktatu ryskiego (1921) w latach 1922–1934 Polska odzyskała część zbiorów, włączonych do Biblioteki Narodowej w Warszawie, w tym 13 tys. rękopisów, m.in. XIV-wieczne Kazania świętokrzyskie, najstarszy znany zabytek prozy polskiej, odkryty w Petersburgu przez wybitnego polskiego slawistę prof. Aleksandra Brücknera (1856–1939).
Większość odzyskanych przez Polskę Zaluscianów spłonęła jednak w 1944 r. po upadku Powstania Warszawskiego w podpalonym przez Niemców gmachu Biblioteki Narodowej.
Materiały związane z hasłem
Hasła powiązane:
Biblioteka Załuskich w Petersburgu
Indeks adresowy:
Niewskij pr. nr 37/ Sadowaja ul. nr 18
ostatnio dodane
Hasła:
Czarnomska Izabella
Walentynowiczówna Wanda
Skąpski Franciszek Salezy
Słonimski Ludwik
Walentynowicz Marian
Krajowski-Kukiel Feliks
Walentynowicz Rafał Antoni Władysław
Ogiński Ignacy
Szemioth Piotr
Szemioth Stanisław
Szemioth Włodzimierz
Szemioth Aleksander Edward
Żukowska Jadwiga Aniela Tekla
Liniewicz Leon
Filipkowski Stefan Julian
Rawicz-Szczerbo Władysław
Rzymskokatolickie parafie i kaplice Petersburga/Piotrogrodu oraz dekanatu petersburskiego
Mickiewicz Stefan
Kakowski Aleksander
Spasowicz Włodzimierz
Parafia i kościół św. Stanisława w Petersburgu
Żenkiewicz Józef
„Promień Poranny” / „Promień”
Dąbrowski Jarosław
Klub Robotniczy „Promień”
Polska Szkoła Przygotowawcza i Pierwsze Polskie Gimnazjum Żeńskie Stanisławy Ćwierdzińskiej
Barchwic Maria Ludwika
Petersburskie edycje utworów Adama Mickiewicza
Barchwic (Barchwitz) Jan Stanisław
Łukaszewicz Dominik
Szkiłłądź (Szkiłądź) w zakonie Jakub
Biblioteka:
Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół Polski” w Petersburgu
Ferdynand Ruszczyc w Petersburgu
Teatr Polski i Polskie Studio Teatralne
Polonica Petropolitana
Piotrogrodzkie inicjatywy charytatywno-oświatowe fundatora KUL Karola Jaroszyńskiego (Prezentacja)
Życie Teatralne Wielonarodowego Piotrogrodu-Leningradu w latach 1917-1941
Inwentarz rękopisów Biblioteki Załuskich w Cesarskiej Bibliotece Publicznej