Izmajłowskij pr. nr 16/ 7-ja Krasnoarmiejskaja ul. nr 28–30
Измайловский пр., nr 16/ 7-ая Красноармейская ул., nr 28–30
Zbudowana w latach 1911-12 według projektu J. Bluwsteina modernistyczna kamienica czynszowa Towarzystwa Rolniczego „Ziemianin” stanowiła od 1911 r. siedzibę Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół Polski”. Fot. z 2013 r. © MCK (fot. S. Yonov).
01.12.2015
Измайловский пр., nr 16 [Izmajłowskij pr. nr 16] / 7-ая Красноармейская ул., nr 28–30 [7-ja Krasnoarmiejskaja ul. nr 28–30] (dawniej 7-я Измайловская ул. [7-ja Izmajłowskaja ul.])
Modernistyczna kamienica czynszowa Towarzystwa Rolniczego „Ziemianin” [Доходный дом сельскохозяйственного товарищества „Помещик"], zbudowana w latach 1911–1912 według projektu Jacoba Bluwsteina (1878–1935), była od 1911 r. siedzibą Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół Polski”, mieszczącego się wcześniej przy Stolarnym pier. 18. Była tu dobrze wyposażona sala gimnastyczna z drabinkami, poręczami oraz niezbędnym do ćwiczeń oprzyrządowaniem, a także duża sala widowiskowa.
„Sokół” prowadził też ożywioną działalność kulturalną i edukacyjną. Obchodzono polskie rocznice narodowe i jubileusze (m.in. 500-lecie bitwy pod Grunwaldem, 100-lecie śmierci Tadeusza Kościuszki 1 października 1917 r.), organizowało koncerty (w latach 1913–1917 także symfoniczne), przedstawienia teatralne i wycieczki krajoznawcze. Związany z wybuchem I wojny światowej (1914) napływ polskiej ludności z Królestwa Polskiego i tzw. guberni zachodnich spowodował, iż polska diaspora w Piotrogrodzie liczyła w roku 1917 ok. 100 tys. osób. Także Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół Polski” włączyło się intensywnie w udzielanie wszelkiej możliwej pomocy napływającym masowo rodakom. Lokal „Sokoła” stał się wówczas siedzibą Biura Wykonawczego Polskiego Towarzystwa Pomocy Ofiarom Wojny. Organizowano m.in. zbiórki odzieży, przy prosp. Izmajłowskim 16 działały też licząca już ok. 7 tys. polskich książek biblioteka, przytułek dla dzieci wysiedleńców, ponadto lokal „Gniazdo” i sokolska bursa przy prosp. Ligowskim 107.
Petersburski, a potem Piotrogrodzki „Sokół” organizował też doroczne zloty i walne zgromadzenia, m.in. w styczniu 1917 r. pod przewodem ówczesnego przewodniczącego Jana Hatowskiego. Ostatni taki zlot odbył się 10 marca 1918 r. w otwartym latem 1917 r. przy kanale Kriukowa nr 12 Domu Młodzieży Polskiej „Zgoda”. Działalność piotrogrodzkiego „Sokoła” ustała w połowie 1918 r., co miało związek zarówno z polityką władz (w Rosji radzieckiej sokolstwo zostało zakazane w 1922 r.), jak i masowymi wyjazdami Polaków do odrodzonego kraju.
W latach 1916–1917 w pomieszczeniach „Sokoła” (lok. nr 1) działało także polskie przedszkole Leokadii Brodowskiej, do którego uczęszczało ok. 100 dzieci w wieku od trzech lat. Wychowywano je według metody Fröbla i Montessori – uprawiały gimnastykę leczniczą i rytmiczną, uczyły się rysunku, przyrody, odwiedzały muzea. W styczniu 1917 r. w sali „Sokoła” komitet przedszkola zorganizował cieszące się ogromnym powodzeniem dziecięce święto z występami patriotycznymi. W roku szkolnym 1917 przy przedszkolu uruchomiono również szkołę wzorowaną na francuskich szkołach realnych.
Modernistyczna kamienica czynszowa Towarzystwa Rolniczego „Ziemianin” [Доходный дом сельскохозяйственного товарищества „Помещик"], zbudowana w latach 1911–1912 według projektu Jacoba Bluwsteina (1878–1935), była od 1911 r. siedzibą Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół Polski”, mieszczącego się wcześniej przy Stolarnym pier. 18. Była tu dobrze wyposażona sala gimnastyczna z drabinkami, poręczami oraz niezbędnym do ćwiczeń oprzyrządowaniem, a także duża sala widowiskowa.
„Sokół” prowadził też ożywioną działalność kulturalną i edukacyjną. Obchodzono polskie rocznice narodowe i jubileusze (m.in. 500-lecie bitwy pod Grunwaldem, 100-lecie śmierci Tadeusza Kościuszki 1 października 1917 r.), organizowało koncerty (w latach 1913–1917 także symfoniczne), przedstawienia teatralne i wycieczki krajoznawcze. Związany z wybuchem I wojny światowej (1914) napływ polskiej ludności z Królestwa Polskiego i tzw. guberni zachodnich spowodował, iż polska diaspora w Piotrogrodzie liczyła w roku 1917 ok. 100 tys. osób. Także Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół Polski” włączyło się intensywnie w udzielanie wszelkiej możliwej pomocy napływającym masowo rodakom. Lokal „Sokoła” stał się wówczas siedzibą Biura Wykonawczego Polskiego Towarzystwa Pomocy Ofiarom Wojny. Organizowano m.in. zbiórki odzieży, przy prosp. Izmajłowskim 16 działały też licząca już ok. 7 tys. polskich książek biblioteka, przytułek dla dzieci wysiedleńców, ponadto lokal „Gniazdo” i sokolska bursa przy prosp. Ligowskim 107.
Petersburski, a potem Piotrogrodzki „Sokół” organizował też doroczne zloty i walne zgromadzenia, m.in. w styczniu 1917 r. pod przewodem ówczesnego przewodniczącego Jana Hatowskiego. Ostatni taki zlot odbył się 10 marca 1918 r. w otwartym latem 1917 r. przy kanale Kriukowa nr 12 Domu Młodzieży Polskiej „Zgoda”. Działalność piotrogrodzkiego „Sokoła” ustała w połowie 1918 r., co miało związek zarówno z polityką władz (w Rosji radzieckiej sokolstwo zostało zakazane w 1922 r.), jak i masowymi wyjazdami Polaków do odrodzonego kraju.
W latach 1916–1917 w pomieszczeniach „Sokoła” (lok. nr 1) działało także polskie przedszkole Leokadii Brodowskiej, do którego uczęszczało ok. 100 dzieci w wieku od trzech lat. Wychowywano je według metody Fröbla i Montessori – uprawiały gimnastykę leczniczą i rytmiczną, uczyły się rysunku, przyrody, odwiedzały muzea. W styczniu 1917 r. w sali „Sokoła” komitet przedszkola zorganizował cieszące się ogromnym powodzeniem dziecięce święto z występami patriotycznymi. W roku szkolnym 1917 przy przedszkolu uruchomiono również szkołę wzorowaną na francuskich szkołach realnych.
Materiały związane z hasłem
ostatnio dodane
Hasła:
Kochański Paweł
Polacy w Zakładach Putiłowskich (1868–1937)
Związek Młodzieży Polskiej „Zet” w Petersburgu / Piotrogrodzie
Niżyńska Bronisława
Więckowski Aleksander Józef
Słonimski Siergiej
Czarnomska Izabella
Walentynowiczówna Wanda
Skąpski Franciszek Salezy
Słonimski Ludwik
Walentynowicz Marian
Krajowski-Kukiel Feliks
Walentynowicz Rafał Antoni Władysław
Ogiński Ignacy
Szemioth Piotr
Szemioth Stanisław
Szemioth Włodzimierz
Szemioth Aleksander Edward
Żukowska Jadwiga Aniela Tekla
Liniewicz Leon
Filipkowski Stefan Julian
Rawicz-Szczerbo Władysław
Rzymskokatolickie parafie i kaplice Petersburga/Piotrogrodu oraz dekanatu petersburskiego
Mickiewicz Stefan
Kakowski Aleksander
Spasowicz Włodzimierz
Parafia i kościół św. Stanisława w Petersburgu
Żenkiewicz Józef
„Promień Poranny” / „Promień”
Dąbrowski Jarosław
Klub Robotniczy „Promień”
Polska Szkoła Przygotowawcza i Pierwsze Polskie Gimnazjum Żeńskie Stanisławy Ćwierdzińskiej
Barchwic Maria Ludwika
Petersburskie edycje utworów Adama Mickiewicza
Barchwic (Barchwitz) Jan Stanisław
Łukaszewicz Dominik
Szkiłłądź (Szkiłądź) w zakonie Jakub
Jocher Adam Teofil
Biblioteka:
Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół Polski” w Petersburgu
Ferdynand Ruszczyc w Petersburgu
Teatr Polski i Polskie Studio Teatralne
Polonica Petropolitana
Piotrogrodzkie inicjatywy charytatywno-oświatowe fundatora KUL Karola Jaroszyńskiego (Prezentacja)
Życie Teatralne Wielonarodowego Piotrogrodu-Leningradu w latach 1917-1941
Inwentarz rękopisów Biblioteki Załuskich w Cesarskiej Bibliotece Publicznej