Fontanki r. nab. nr 118
Фонтанки р. наб., nr 118
Rzymskokatolickie Kolegium Duchowne miało swą siedzibę w dawnym domu poety Gawriły R. Dierżawina (1743-1816) w latach 1846-1917. Fot. z 2014 r. © MCK (fot. S. Yonov).
01.12.2015
Фонтанки р. наб., nr 118 [Fontanki r. nab. nr 118]
Rzymskokatolickie Kolegium Duchowne [Римско-католическая духовная коллегия] (RzKD), dawniej dom Dierżawina [Дом Державина]. Powołane w 1801 r. na mocy manifestu Aleksandra I (1777–1825) RzKD zastąpiło rządowy departament ds. Kościoła rzymskokatolickiego.
Pełniło funkcję naczelnego konsystorza, m.in. prowadziło rejestr świątyń i klasztorów, zajmowało się orzecznictwem w sprawach nieważności małżeństw, rekomendowało carowi kandydatów na wyższe urzędy kościelne, rozporządzało kapitałem kościelnym. Działało do roku 1917, gdyż po jego likwidacji Rząd Tymczasowy planował utworzyć konferencję episkopatu Rosji. Jako pierwszy przewodniczył mu metropolita mohylewski abp Stanisław Bohusz-Siestrzeńcewicz (1731–1826). Jego siedzibę stanowiła w latach 1846–1917 klasycystyczna rezydencja poety Gawriły R. Dierżawina (1743–1816), autora słów pieśni „Niech rozgrzmiewa pieśń zwycięstwa” [Гром победы, раздавайся!], pełniącej w latach 1791–1816 funkcję nieoficjalnego hymnu Imperium Rosyjskiego, do której muzykę skomponował Józef Kozłowski (1757–1831).
W latach 1846–1850 rezydencja Dierżawina została dostosowana do nowej funkcji przez architektów Aleksieja M. Gornostajewa (1808–1862) i Wasilija I. Sobolszczikowa (1808–1872). W związku z rosnącą liczbą personelu w 1901 r. w dwóch bocznych pawilonach dobudowano dodatkowe trzecie piętro. Autorem tej kolejnej adaptacji siedziby RzKD był inżynier cywilny i architekt Lew P. Szyszko (1872–1943), profesor Instytutu Technologicznego, wykładowca w Instytucie Inżynierów Cywilnych oraz architekt petersburskiego okręgu naukowego, odpowiedzialny także za budowę Rzymskokatolickiego Seminarium Duchownego. Budynek RzKD stał się wówczas częścią zespołu architektonicznego złożonego z kościoła pw. Wniebowzięcia NMP, Pałacu Arcybiskupiego i Polskiego Ogrodu. Likwidacja RzKD przez władze bolszewickie spowodowała, że opuszczony przez nie budynek był od roku 1924 użytkowany jako mieszkania komunalne. W latach 90. XX w. przekazano go Państwowemu Muzeum im. A. S. Puszkina, a od 2003 r. mieści się w nim muzeum Gawriły Dierżawina i rosyjskiego piśmiennictwa.
W 1856 r., gdy Kolegium Duchownemu przewodniczył metropolita mohylewski abp Wacław Żyliński (1803–1863), mieszkał tu czasowo kompozytor i dyrygent Stanisław Moniuszko (1819–1872), wówczas już autor Halki, próbujący nad Newą wypromować swą twórczość.
Rzymskokatolickie Kolegium Duchowne [Римско-католическая духовная коллегия] (RzKD), dawniej dom Dierżawina [Дом Державина]. Powołane w 1801 r. na mocy manifestu Aleksandra I (1777–1825) RzKD zastąpiło rządowy departament ds. Kościoła rzymskokatolickiego.
Pełniło funkcję naczelnego konsystorza, m.in. prowadziło rejestr świątyń i klasztorów, zajmowało się orzecznictwem w sprawach nieważności małżeństw, rekomendowało carowi kandydatów na wyższe urzędy kościelne, rozporządzało kapitałem kościelnym. Działało do roku 1917, gdyż po jego likwidacji Rząd Tymczasowy planował utworzyć konferencję episkopatu Rosji. Jako pierwszy przewodniczył mu metropolita mohylewski abp Stanisław Bohusz-Siestrzeńcewicz (1731–1826). Jego siedzibę stanowiła w latach 1846–1917 klasycystyczna rezydencja poety Gawriły R. Dierżawina (1743–1816), autora słów pieśni „Niech rozgrzmiewa pieśń zwycięstwa” [Гром победы, раздавайся!], pełniącej w latach 1791–1816 funkcję nieoficjalnego hymnu Imperium Rosyjskiego, do której muzykę skomponował Józef Kozłowski (1757–1831).
W latach 1846–1850 rezydencja Dierżawina została dostosowana do nowej funkcji przez architektów Aleksieja M. Gornostajewa (1808–1862) i Wasilija I. Sobolszczikowa (1808–1872). W związku z rosnącą liczbą personelu w 1901 r. w dwóch bocznych pawilonach dobudowano dodatkowe trzecie piętro. Autorem tej kolejnej adaptacji siedziby RzKD był inżynier cywilny i architekt Lew P. Szyszko (1872–1943), profesor Instytutu Technologicznego, wykładowca w Instytucie Inżynierów Cywilnych oraz architekt petersburskiego okręgu naukowego, odpowiedzialny także za budowę Rzymskokatolickiego Seminarium Duchownego. Budynek RzKD stał się wówczas częścią zespołu architektonicznego złożonego z kościoła pw. Wniebowzięcia NMP, Pałacu Arcybiskupiego i Polskiego Ogrodu. Likwidacja RzKD przez władze bolszewickie spowodowała, że opuszczony przez nie budynek był od roku 1924 użytkowany jako mieszkania komunalne. W latach 90. XX w. przekazano go Państwowemu Muzeum im. A. S. Puszkina, a od 2003 r. mieści się w nim muzeum Gawriły Dierżawina i rosyjskiego piśmiennictwa.
W 1856 r., gdy Kolegium Duchownemu przewodniczył metropolita mohylewski abp Wacław Żyliński (1803–1863), mieszkał tu czasowo kompozytor i dyrygent Stanisław Moniuszko (1819–1872), wówczas już autor Halki, próbujący nad Newą wypromować swą twórczość.
Materiały związane z hasłem
Indeks adresowy:
Fontanki r. nab. nr 118
ostatnio dodane
Hasła:
Czarnomska Izabella
Walentynowiczówna Wanda
Skąpski Franciszek Salezy
Słonimski Ludwik
Walentynowicz Marian
Krajowski-Kukiel Feliks
Walentynowicz Rafał Antoni Władysław
Ogiński Ignacy
Szemioth Piotr
Szemioth Stanisław
Szemioth Włodzimierz
Szemioth Aleksander Edward
Żukowska Jadwiga Aniela Tekla
Liniewicz Leon
Filipkowski Stefan Julian
Rawicz-Szczerbo Władysław
Rzymskokatolickie parafie i kaplice Petersburga/Piotrogrodu oraz dekanatu petersburskiego
Mickiewicz Stefan
Kakowski Aleksander
Spasowicz Włodzimierz
Parafia i kościół św. Stanisława w Petersburgu
Żenkiewicz Józef
„Promień Poranny” / „Promień”
Dąbrowski Jarosław
Klub Robotniczy „Promień”
Polska Szkoła Przygotowawcza i Pierwsze Polskie Gimnazjum Żeńskie Stanisławy Ćwierdzińskiej
Barchwic Maria Ludwika
Petersburskie edycje utworów Adama Mickiewicza
Barchwic (Barchwitz) Jan Stanisław
Łukaszewicz Dominik
Szkiłłądź (Szkiłądź) w zakonie Jakub
Biblioteka:
Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół Polski” w Petersburgu
Ferdynand Ruszczyc w Petersburgu
Teatr Polski i Polskie Studio Teatralne
Polonica Petropolitana
Piotrogrodzkie inicjatywy charytatywno-oświatowe fundatora KUL Karola Jaroszyńskiego (Prezentacja)
Życie Teatralne Wielonarodowego Piotrogrodu-Leningradu w latach 1917-1941
Inwentarz rękopisów Biblioteki Załuskich w Cesarskiej Bibliotece Publicznej