A A A

1-ja linija W. O. nr 4 / Riepina ul. nr 3

1-я линия В. О., nr 4 / Репина ул., nr 3


Willa G. А. Коrpusa, kupca 1. gildii na Wyspie Wasiljewskiej [Васильевский остров] powstała na działce znajdującej się od końca XVIII w. w prywatnych rękach. Wzniesiona została w 1842 r. według projektu petersburskiego architekta o włoskich korzeniach L. F. Vendraminiego...
24.09.2018
1-ja linija W. O. nr 4 / Riepina ul. nr 3
1-я линия В. О., nr 4 [1-ja linija W. O. nr 4] / Репина ул., nr 3 [Riepina ul. nr 3]

Willa G. А. Коrpusa, kupca 1. gildii na Wyspie Wasiljewskiej [Васильевский остров] powstała na działce znajdującej się od końca XVIII w. w prywatnych rękach. Wzniesiona została w 1842 r. według projektu petersburskiego architekta o włoskich korzeniach L. F. Vendraminiego. Obecną formę budynek przybrał po przebudowie i rozbudowie przeprowadzonej w 1879 r. pod kierunkiem projektanta wielu petersburskich kamienic architekta niemieckiego pochodzenia Viktora Schrötera (1839–1901) na zlecenie ówczesnego właściciela bar. Ginzburga. Mieszkali tu m.in. w latach 1913–1914 poeta i tłumacz Siergiej M. Gorodeckij (1884–1967) oraz w latach 1916–1922 awangardowy malarz i rzeźbiarz I. I. Altman (1889–1970).

W domu tym pod nr. 7 wynajmował w 1887 r. pokój student pierwszego roku Wydziału Prawa Uniwersytetu Petersburskiego (UP) Bronisław Piłsudski (1866–1918). Jego lokum znajdowało się więc w pewnej odległości od Wydz. Prawa UP, mieszczącego się w okazałym budynku przy 22. Linii W. O. [22-я линия B. O.] 7. Na cieszących się dużym powodzeniem studiach prawniczych (niemal połowa studentów UP studiowała w latach 90. XIX w. na tym wydziale) zaprzyjaźnił się ze studentami Wróblewskim i Notkinem. Szybko zaangażował się też w działania spajającej środowisko studenckie założonej w 1869 r. tzw. kuchni ogólnostudenckiej , która była nie tylko miejscem dyskusji, ale mieściła również bibliotekę z czytelnią. Kierowało nią 12 wybieralnych gospodarzy, a wśród jej znanych działaczy byli m.in. Józef Łukaszewicz (1863–1928) i Konstanty Hamolecki (1865–?), kolega Piłsudskiego z wileńskiej „Spójni”.

Pozostając pod wpływem idei narodnickich, Bronisław dał się wciągnąć w przygotowania do nieudanego zamachu na cesarza Aleksandra III (1845–1894) z 1 marca 1887 r. Był on dziełem powstałej w grudniu 1886 r. pod kierunkiem Aleksandra I. Uljanowa (1866–1887), starszego brata Włodzimierza I. Uljanowa [Lenina] (1870–1924), i Piotra Ja. Szewyriowa (1863–1887) frakcji terrorystycznej rewolucyjnej „Narodnej Woli” [Народная воля]. 28 lutego 1887 r. Piłsudski udostępnił swoje lokum W. I. Uljanowowi oraz dwójce jego towarzyszy w celu wydrukowania ulotek frakcji terrorystycznej „Narodnej Woli”. W efekcie został aresztowany wraz z W. I. Uljanowem i J. Łukaszewiczem. Po przesłuchaniu w wydziale dochodzeniowym policji na ul. Gorochowej [Гороховая ул.] 2 trafił do aresztu w rawelinie Trubeckiego twierdzy Pietropawłowskiej , gdzie w celi nr 24 przebywał od 3 marca do 14 kwietnia 1887 r. W związku ze sprawą zamachu aresztowano w sumie 15 osób, w tym młodszego brata Piłsudskiego, Józefa (1867–1935). Po aresztowaniu w Wilnie przebywał on w tym samym areszcie od 20 marca do 11 kwietnia tego roku, po czym obaj bracia przewiezieni zostali do aresztu prewencyjnego. W tzw. procesie odpryskowym, występując jako świadek Józef, skazany został w trybie administracyjnym na pięcioletnie zesłanie na Syberii. W gronie represjonowanych za udział w przygotowaniach do zamachu oprócz braci Piłsudskich znaleźli się też inni wywodzący się z Litwy Polacy: wspomniani już J. Łukaszewicz (skazany także na śmierć, a następie na dożywotnie więzienie w twierdzy Szlisselburskiej, skąd wyszedł w 1905 r.), K. Homolecki oraz Tytus Paszkowski (ok. 1860–1894).

Po kilkudniowej rozprawie 25 kwietnia 1887 r. Wydział Specjalny Senatu Rządzącego [Особое присутствие Правительствующего сената] wydał wyrok w sprawie o przestępstwo państwowe, skazując oskarżonych na śmierć i pozbawienie praw publicznych. W trakcie śledztwa braci Piłsudskich kilkakrotnie odwiedzał ich ojciec Józef Wincenty (1833–1902), który podjął zabiegi o ułaskawienie starszego syna. W kwietniu wystosował on do Aleksandra III prośbę o akt łaski oraz zwrócił się z podobnym listem do ministra sprawiedliwości. Ostatecznie na prośbę sędziów decyzją cara z 4/16 maja Bronisławowi zamieniono karę śmierci na 15 lat katorgi, 8/20 maja zaś w twierdzy Szlisselburskiej wykonano wyrok śmierci na piątce współoskarżonych (A. I. Uljanow, Piotr Ja. Szewyriow, Pachomij I. Andriejuszkin [ur. 1865], Wasilij D. Gienierałow [ur. 1867], Wasilij S. Osipanow [ur. 1861]). Po 6/18 maja, kiedy to wysłał z aresztu pożegnalny list do ojca, Bronisław wyruszył z grupą aresztantów przez Moskwę do Odessy, gdzie zaokrętowano ich na statek Niżnyj Nowogrod [Нижний Новгород] należący do Spółki Żeglugowej „Dobrowolna Flota Oceanu Spokojnego”, która zajmowała się przewozem więźniów na katorgę sachalińską. W czerwcu tego roku znaleźli się w kolonii karnej na Sachalinie.

Materiały związane z hasłem


Hasła powiązane: Mazurowski Wiktor Indeks adresowy: 1-ja linija W. O. nr 4 / Riepina ul. nr 3
Używamy plików cookies, by ułatwić korzystanie z naszej witryny. Jeśli nie chcesz, by pliki cookies były zapisywane na twoim dysku zmień ustawienia przeglądarki
Akceptuję
Więcej informacji