Robowska Lucyna Wieńczysława
Робовская Люцина Венчислава Клементьевна
Robowska Lucyna Wieńczysława / Робовская Люцина Венчислава Клементьевна (1876–1957), pianistka, popularyzatorka muzyki polskiej, działaczka społeczna, charytatywna i niepodległościowa. Z Petersburgiem/Piotrogrodem związana w latach 1910–1918.
17.09.2025
stan artykułu kompletny
stan artykułu kompletny
Robowska Lucyna Wieńczysława / Робовская Люцина Венчислава Клементьевна (1876–1957), pianistka, popularyzatorka muzyki polskiej, działaczka społeczna, charytatywna i niepodległościowa. Z Petersburgiem/Piotrogrodem związana w latach 1910–1918.
Warszawy, T. 5: Wydawnictwa ciągłe 1919–1928, red. nauk. J. Durko, Wrocław 1977, s. 1264, 1276–1277, 1280, 1291–1294,1298–1299; S. Dybowski, Słownik pianistów polskich, Warszawa 2003, s. 549; Polsko-rosyjskie spotkania w przestrzeni kultury muzycznej XIX wiek i początek XX stulecia. Studia, szkice i materiały, red. R. Suchowiejko, Kraków 2022, s. 213, 459, 577; Występy polskich artystów w Moskwie w latach 1875–1935. Baza danych, oprac. R. Suchowiejko, K. Aragonyan, 2018, s. 12 poz. 85; История русской музыки, Том 10В (uzupełnienie do Истории русской музыки в десяти томах, 1890–1917) Ebook, ред. Е. Левашев, 2017, Кн. 2: Хронограф, s. 351, 352, 444; M. Berman, E. Podgórska, Zbiór fotografii różnego pochodzenia w Archiwum Dokumentacji Mechanicznej, Kolekcje rodzinne, „Archeion” 1984, z. 76, s. 269–270; H. Duninówna, Kwiaty wśród dymów. Gawędy o dawnej Łodzi, Łódź 1969, s. 255 (matka); M. Piwowarczyk, The Educational Work of the Slavic Women’s Union in Poland (and Czechoslovakia) during the Interwar Period – Ideas, Postulates and Selected Examples, Czech-Polish Historical and Pedagogical Journal” 2016, nr 1, s. 29; Polskie Stowarzyszenie Kobiet z Wyższem Wykształceniem w latach 1926–1936, Warszawa 1936, s. 34; Е. В. Степанова, Санкт-Петербургское Общество друзей музыки в культурном пространстве России начала XX века, „Проблемы музыкальной науки” 2024, nr 4, s. 34; R. Suchowiejko, Muzyczny Paryż à la polonaise w okresie międzywojennym. Artyści – wydarzenia – konteksty, Kraków 2020, s. 206; I. Spustek, Polacy w Piotrogrodzie 1914–1917, Warszawa 1966, s. 58; В. А. Шекалов, Бильдштейн (Ван Орен) – основатель первого русскаго Ансамбля старинных инструментов, „Вестник Академии Русского балета им. А. Я. Вагановой” 2024, nr 1 (90), s. 142; Afisz: [Inc.:] W dniu 13 stycznia 1946 r. o godz. 15-ej w sali odczytowej Sp. Wyd. „Czytelnik” Piotrkowska 96 odbędzie się koncert Lucyny Robowskiej – fortepian i Cecylii Węgrzynowskiej – śpiew [...], https://academica.edu.pl/reading/readSingle?cid=114838861&uid=114744870 [dostęp: 22 VIII 2025]; Muzyka na Kongresie Społeczno-Obywatelskiej Pracy Kobiet 20–30 czerwca 1938 (program koncertów); Program: [Inc.:] We czwartek 11 marca 1920 r. o godz. 8 wiecz. Lucyna Robowska, recital fortepianowy […], https://polona.pl/item-view/2c70eb3b-d847-4c10-a34d-1ac13eff7ff6?page=0 [dostęp: 22 VIII 2025]; Program: [Inc.:] Sala Konserwatorjum dnia 7-go marca 1931 recital fortepianowy Lucyna Robowska. V program, poświęcony polskiej twórczości fortepianowej […], https://polona.pl/item-view/a1bb769f-719c-4cff-bfb4-30a909c331c2?page=7 [dostęp: 23 VIII 2025]; L. Robowska, Melodja, w: Aleksander Michałowski. Ku uczczeniu 60-lecia pracy artystycznej, red. St. Niewiadomski, Warszawa 1929, s. 40; A. Rubinstein, Moje młode lata, Warszawa 1976, s. 16 (matka); Sprawozdanie z Czynności Zarządu Głównego Polskiego Towarzystwa Historycznego [1. IV. 1928-31. III. 1929], Warszawa 1929, s. 24; Sprawozdanie z Działalności – Prezydium Rady Ministrów. Komitet Ministrów do Spraw Kultury, Warszawa 1948, s. 70; „Berliner Börsen-Zeitung” 1905, nr 567, 3 grudnia, s. 20 (anons); „Bluszcz” 1929, nr 13, 30 marca, s. 15 (P. L., Koncert Kompozytorów Polskich, fot.); „Chwila” 1929, nr 3828, 20 listopada, s. 10 (Z Sali koncertowej); „Comoedia” 1928, nr 5578, 16 avril, s. 3 (Le récital de musique polonaise de Mme Lucyna Robowska); „Czas” 1937, nr 331, 3 grudnia, s. 8 (Dodatkowa lista odznaczonych Złotym Krzyżem Zasługi); „Dziennik Narodowy” [Piotrogród] 1918, nr 186, s. 4 (Otwarcie wystawy i kiermaszu P.O.P.O.W. w pałacu Aniczkowskim), nr 189, 11 maja, s. 3 (Z wystawy i kiermaszu na rzecz…), nr 194, 17 maja, s. 3 (Trzeci wieczór muzyczny na Wystawie-Kiermaszu), s. 4 (Recital p. Lucyny Robowskiej), nr 196, 19 maja, s. 3, nr 198, 23 maja, s. 3 (Czwarty wieczór na wystawie-kiermaszu), nr 199, 24 maja s. 3 (Koncert-recital Lucyny Robowskiej), nr 200, 25 maja, s. 3 (Piąty wieczór na wystawie-kiermaszu), nr 208, 5 czerwca, s. 4 (Z życia polskiego); „Dziennik Personalny” 1922, nr 20, 15 lipca, s. 503 i nr 21, 15 czerwca, s. 533, (Krzyże Walecznych); „Dziennik Petersburski” 1911, nr 323, luty, s. 5 (Z życia kolonii), nr 381, 17/30 kwietnia, s. 3 (anons), 1912, nr 576, styczeń, s. 5 (Z życia kolonii), nr 582, styczeń, s. 3 (Teatr i Muzyka. Koncert L. Robowskiej), nr 797, listopad, s. 3–4 (Z życia kolonii. Wieczór muzyczny), nr 818, 13/26 grudnia, s. 1–2 (St. Gr., Wilja w Ognisku – tu na s. 2 przytoczony wiersz Robowskiej), 1913, nr 1060, 13/26 listopada, s. 3 (anons). nr 1064, 17/30 listopada, s. 5 (Wł. Bł., Koncert-bal w „Ognisku”), nr 1086, 15/26 grudnia, s. 4 (J. Berezowski, Przed koncertem muzyki polskiej), 1914, nr 1092, 22 grudnia 1913/ 4 stycznia 1914, s. 4 (J. Berezowski, Koncert współczesnej muzyki polskiej); „Dziennik Petrogradzki” 1914, nr 1304, 1/14 października, s. 1 (Szpital Polski w Petrogradzie), nr 1371, grudzień, s. 5 (Wieczór pedagogiczny Tow. Przyjaciół Muzyki); „Dziennik Polski” [Piotrogród] 1916, nr 95, 29 grudnia/ 11 stycznia 1917, s. 3–4 (Wyższe Kursy Polskie w Piotrogrodzie), 1917, nr 46, 15/28 lutego, s. 3 (Kasa Wzajem. Pom. Artystów przy Polskim Teatrze Ludowym oraz T-wo wpisów szkolnych), nr 118, 21 maja/ 3 czerwca, s. 3 (Kronika. Koncert na więźniów); „Dzień Polski” 1932, nr 338/339, 7/8 grudnia, s. 8 (Koncert kompozytorski prof. Aleksandra Michałowskiego); „Epoka” 1926, nr 37, 7 listopada, s. 8 (Teatr i muzyka); „Gazeta Lwowska” 1928, nr 8, 11 stycznia, s. 4 (S. Łobaczewska, Koncert kompozytorski ku uczczeniu 40-letniej działalności artystycznej Stanislawa Niewiadomskiego), nr 108, 11 maja, s. (Książki i koncerty polskie [Listy z Paryża]), 1929, nr 267, 20 listopada, s. 4 (S. Łobaczewska, Z sali Kasyna i Koła literacko-artystycznego. Lucyna Robowska); „Gazeta Polska” 1897, nr 33, 11 lutego s. 2 (Z różnych stron. Z Łodzi), nr 76, 3 kwietnia, s. 2 (Z różnych stron. Z Łodzi), 1915, nr 30, 4 grudnia, s. 2 (Z życia polskiego nad Newą); „Gazeta Poranna” 1928, nr 8402, s. 1 (Nieszczęśliwy wypadek pianistki polsk. w Paryżu); „Gazeta Warszawska” 1920, nr 80, 21 marca, s. 3 (Z muzyki. Polskie utwory w programie p. Robowskiej), nr 140, 25 maja, s. 2 (Powszechny zjazd muzyków polskich w Warszawie); „Gazeta Warszawska Poranna” 1925, nr 274, 5 października, s. 5 (J. Gł., Z Filharmonji. Pierwszy poranek – L. Robowska), 1926, nr 74, 15 marca, s. 4 (P. R., Wieczory muzyczne. Dwa recitale fortepianowe); „Głos Warszawski” 1909, nr 86, 27 marca, s. 2 (Listy z Moskwy. Koncert pani Robowskiej); „Hufvudstadsbladet” [Helsinki] 1917, nr 112, 27 kwietnia, s. 3 (anons koncertu); „Iskra” [Sosnowiec] 1917, nr 124, 2 czerwca, s. 2 (Uczczenie Polski przez Finlandię); „Kurjer Poranny” 1898, nr 287, 16 października, s. 4 (Echa łódzkie), 1900, nr 145, 27 maja, s. 5 (Łódź. Tow. Muzyczne), 1936, nr 78, 18 marca, s. 6 (J. Maklakiewicz, Recital Lucyny Robowskiej. 30 lat entuzjastycznej i owocnej pracy, fot.); „Kurjer Warszawski” 1894, nr 132, 15 maja, s. 5 (ślub Robowskich), 1896, nr 317, 15 listopada, s. 10 (reklama), 1900, nr 177, 29 czerwca, s. 5 (Wychowańcy Instytutu), 1905, nr 109, 19 kwietnia s. 2 (Korespondencje „Kurjera Warszawskiego”), 1906 nr 315, 14 listopada, s. 3 (Z teatru i muzyki. W Moskwie), 1921, nr 273 wyd. wiecz., 3 października, s. 4 (Z polskiego Stow. muzyków pedagogów), 1922 nr 73 wyd. wiecz., 14 marca, s. 4 (Sekcja im. Moniuszki), nr 76 wyd. wiecz., 15 marca, s. 8 (F. Sz., Z Sali Konserwatorjum. Lucyna Robowska); „Kurjer Warszawski: dodatek poranny” 1906, nr 51, 20 lutego, s. 2 (Z teatru i muzyki); „Kuryer Codzienny” 1895, nr 107, 19 kwietnia s. 3 (Łódź. Koncert), nr 348, 17 grudnia, s. 3 (Łódź Korespondencja specjalna „Kuryera Codzien.”), nr 352, 21 grudnia, s. 11 (reklama), 1896, nr 79, 19 marca, s. 3 (Łódź. Zaproszenie); „Kuryer Lwowski” 1914, nr 4, 5 stycznia, s. 3 (Koncert polski w Petersburgu); „Nowa Gazeta”, 1906, nr 53, 31 stycznia, s. 4 (Teatr i muzyka. Koncert p. Lucyny Robowskiej); „Nowości Muzyczne” [Warszawa] 1913, nr 1, styczeń, s. 14 (Z inicjatywy Tow. przyjaciół muzyki); „Обозрение театров” [Petersburg] 1910, nr 1238, 21 listopada, s. 20 (fot., koncert w Malej Sali Konserwatorium); „Polska Zbrojna” 1922, nr 281, 15 października, s. 3 (Życie wojskowe. Informacje. „Wtorek” towarzyski), 1936, nr 55, 25 lutego, s. 6 (Międzynarodowe święto kobiet); „Przegląd Prasowy i Bibljograficzny Poloników Kulturalnych” [Warszawa, MSZ] 1928, z. 4 (kwiecień), s. 40; „Robotnik” 1922, nr 83, 24 marca, s. 7–8 (J. R., Z estrady koncertowej. Recital Lucyny Robowskiej), nr 130, 15 maja, s. 2–3 (Ruch zawodowy. Zjazd delegatów Zjednoczenia Związków Muzyków Pol.), 1925, nr 94, 4 kwietnia, s. 6 (Z Filharmonii. Czwartkowy koncert symfoniczny); „Русская музыкальная газета” 1918, nr 11–12 (июль–август), kol. 184 (Эмигранты); „Rzeczypospolita”1921, nr 322, 24 listopada, s. 4 (S. Niewiadomski, Z Sali Koncertowej), 1926, nr 78, 19 marca, s. 7 (A. Wieniawski, Z Sali Koncertowej. P. Lucyna Robowska); „Słowo Polskie” 1946, nr 19, 10 listopada, s. 7 (Radio); „Ster organ równouprawnienia kobiet polskich” 1911, nr 4, s. 173 (Oddział w Petersburgu), 1912, nr 1, s. 8 (Sprawa kobieca – w pismach prowincjonalnych); „Świat” 1920, nr 10, 6 marca, s. 13 (Ze sceny i estrady, fot.), 1922, nr 12, 25 marca, s. 15 (Z koncertów w konserwatorium, fot.), 1925, nr 16, 18 kwietnia, s. 18 (Wieczór kompozytorów polskich w Filharmonji, fot.), 1929, nr 12, 16 marca, s. 16 (Wieczory mistrzowskie w Sali Konserwatorjum, fot.), 1931, nr 12, 21 marca, s. 21 (Recital polskiej twórczości fortepianowej, fot.), 1935, nr 9, 2 marca, s. 18 (Uroczystości Chopinowskie); „Warszawski Dziennik Narodowy” 1939, nr 135, 17 maja, s. 5 (Koncerty w stolicy. Koncert Tow. Śpiew. „Ton”.); „Wiadomości Muzyczne” 1926, nr 10, styczeń, s. 25 (Pierwszy zjazd kierowników uczelni muzycznych (20–22 XI 1925 R.); Petersburskie/piotrogrodzkie księgi adresowe z lat 1910–1917; Archiwum Państwowe (AP) w Łodzi: nr zespołu 229 (Akta miasta Łodzi), sygn. 10094 (Księga ludności stałej m. Łodzi guberni piotrkowskiej, nr domu 562–576b, 1903–1931), 39/221/0/3.2.3/10094 scan 215, nr zespołu 1562d (Akta stanu cywilnego parafii rzymskokatolickiej Wniebowzięcia NMP w Łodzi), jednostka 1877 / UMZ-1877, akt 777 z 1876 r. (Lucyna), akt 1349 z 1877 r. (Teofila), jednostka 1878 / UM-1878, akt 1482 z 1878 r. (Wanda), jednostka 1882 / UMZ-1882, akt 368 (Helena) i akt 369 (Maria) z 1882 r.; Biblioteka Jagiellońska w Krakowie: druki muzyczne on-line (utwory dedykowane L. Robowskiej); Centralne Archiwum Wojskowe (CAW) w Rembertowie: Detale kartoteki personalno-odznaczeniowe, [Lucyna Robowska], sygn. Odrzuc. 5.09.1933.
Autorka dziękuję pani dr Beacie Nykiel za sugestię sporządzenia biogramu pianistki oraz za pomoc w kwerendzie.
Przyszła na świat w Łodzi 30 stycznia 1876 r. jako córka urzędnika tamtejszej kolei fabrycznej, byłego kapitana armii rosyjskiej Klemensa Pawłowskiego (1835–1885) i nauczycielki muzyki Wandy Szlesinger (Schlezinger, Szlezinger, Szlezynger) (1850–1937). Jej młodszymi siostrami były: Teofila (1877–?), Wanda Stegmann (1878–1958), żona Leona, oraz bliźniaczki Helena (1882–1903) i Maria 1.v. Kazimierzowa Robowska, 2.v. Józefowa Janicka (1882–?).
Edukację rozpoczęła w wieku czterech lat, pobierając lekcje muzyki od matki, w latach 1870–1937 cenionej w Łodzi prywatnej nauczycielki muzyki. Warto podkreślić, iż była ona pierwszą nauczycielką gry na fortepianie Artura Rubinsteina (1887–1982). Młoda Pawłowska kontynuowała naukę w Warszawie, najpierw na pensji dla dziewcząt Anieli Hoene-Przesmyckiej (1867–1938), żony literata Zenona „Miriama” Przesmyckiego (1861–1944), przy ul. Mazowieckiej 4, a następnie w Instytucie Muzycznym. Tam kształciła się w żeńskiej klasie fortepianu pod kierunkiem Pawła Schlözera (1842–1898), Aleksandra Michałowskiego (1851–1938) i Zygmunta Noskowskiego (1846–1909). Instytut ukończyła z wyróżnieniem w 1894 r. W tym samym roku wyszła za mąż za łódzkiego kupca i przedsiębiorcę Andrzeja Robowskiego (1868–1936). Kontynuowała naukę pianistyki w Berlinie u Leopolda Godowskiego (1870–1938), a także u Conrada Ansorge’a (1862–1930). Tam też w kwietniu 1905 r. wystąpiła w Sali Kellera przy Koppenstrasse podczas polonijnej wieczornicy ku czci pisarki Marii Konopnickiej (1842–1910), a w grudniu tegoż roku dała recital fortepianowy w Sali Bechsteina przy Leipzigerstrasse.
W styczniu 1906 r. Robowska zadebiutowała jako solistka w Filharmonii Warszawskiej, wykonując pod dyrekcją Z. Noskowskiego utwory Camille’a Saint-Saënsa (1835–1921), Ignacego Jana Paderewskiego (1860–1941) i Giovanniego Sgambatiego (1841–1914). Jej występ oceniono wysoko za, jak podkreślano w prasie, wielką subtelność, czystość tonu i niezwykłą sprawność techniczną („Nowa Gazeta”, 1906, nr 53). W latach 1894–1905 dużo koncertowała w rodzimej Łodzi, występując na stałej polskiej scenie Teatru Victoria przy ul. Piotrkowskiej 67, w Towarzystwie Muzycznym oraz charytatywnie na rzecz rzymskokatolickiego Towarzystwa Dobroczynności i wielokrotnie w „Lutni”, w tym z utworami Fryderyka Chopina (1810–1849) pod batutą Noskowskiego. Warto podkreślić, że mąż artystki prowadził od 1895 r. w Łodzi skład fortepianów, pianin i melodykonów, w którym odbywały się również koncerty organizowane przez jego agencję.
W latach 1906–1909 w związku z otrzymaniem stanowiska w firmie Plaut, założonej w 1868 r. przez osiadłego w Rosji francuskiego przedsiębiorcę Leona Plauta (1853–1905), a produkującej i dystrybuującej artykuły techniczne, narzędzia i maszyny, w tym oprzyrządowanie kanalizacyjne, Robowski zamieszkał wraz z rodziną w Moskwie. W tym okresie pianistka grała w moskiewskiej Małej Sali Zgromadzenia Szlacheckiego oraz w Sali tamtejszego Konserwatorium, wyjeżdżała także z koncertami do Sewastopola, Odessy, Jekaterynburga. Jak odnotował moskiewski korespondent „Głosu Warszawskiego” (1909, nr 86), tamtejsza krytyka przyznawała „artystce wielki talent i oryginalne a samodzielne pojmowanie intencyi autorów”.
Po przeprowadzce do Petersburga, prawdopodobnie jesienią 1910 r., gdzie mąż pianistki prowadził oddział firmy L. Plauta, Robowska szybko włączyła się w życie muzyczne rosyjskiej stolicy, występując głównie w Małej Sali Petersburskiego Konserwatorium. W listopadzie 1912 r. z ramienia utworzonego w 1908 r. Towarzystwa Przyjaciół Muzyki (TPM) zorganizowała tam koncert muzyki kompozytorów „Młodej Polski”, w ramach którego sama też zagrała. Promowanie muzyki polskiej kontynuowała w cyklu koncertów odnotowanych przez prasę. Na scenie tej występowała ponadto z utworzonym na początku 1913 r. pierwszym w Rosji Zespołem Instrumentów Dawnych, grając na klawikordzie. W Małej Sali Konserwatorium debiutowali również jej uczniowie, których kształciła we własnej klasie fortepianu prowadzonej przy TPM. Między innymi w grudniu 1914 r. występowała wraz z nimi w zorganizowanym w siedzibie TPM „wieczorze pedagogicznym”, prezentującym osiągnięcia prywatnych nauczycieli muzyki. Ze stowarzyszeniem tym Robowska była związana co najmniej do rewolucji lutowej 1917 r., pełniąc w nim funkcję sekretarza i skarbnika.
Od początku działalności w Rosji konsekwentnie promowała (m.in. w styczniu 1912 r. w Moskwie) muzykę polskich kompozytorów, zarówno tych mało znanych, jak: Franciszek Brzeziński (1867–1944), Roman Statkowski (1859–1925), A. Michałowski, Z. Noskowski, Ludomir Różycki (1883–1953), jak również tych już uznanych, jak np. Grzegorz Fitelberg (1879–1953), czy Mieczysław Karłowicz (1876–1909), dla uczczenia którego petersburska Polonia przygotowała w grudniu 1911 r. koncert w Sali Pawłowej, w budynku będącym siedzibą „Ogniska Polskiego” przy ul. Rubinsteina [Рубинштейна ул.] (dawniej ul. Troickaja [Троицкая ул.] 13.
Szczególnie intensywnie udzielała się Robowska w środowisku miejscowych Polaków, stając się szybko jedną z aktywniejszych animatorek polskiego życia muzycznego nad Newą. Początkowo związała się wraz z mężem z powstałym w 1907 r. „Ogniskiem Polskim”, do Komitetu którego w maju 1914 i w maju 1916 r. wybierany był Andrzej Robowski. Była tam animatorką sobotnich koncertów oraz wielu koncertów dobroczynnych (zwłaszcza po wybuchu I wojny światowej) i okazjonalnych, w których sama wielokrotnie występowała (np. Koncert-bal w „Ognisku” 15/28 listopada 1913 r.), rywalizując na tej niwie z popularną w Petersburgu polską pianistką Jadwigą z Iwanowskich (1869–1944) 1.v Zaleską 2.v. Mazurowską. Z minirecitalami występowała też na rautach i balach czy podczas różnych uroczystości, jak poświęcenie (6/19 stycznia 1912 r.) nowej sali do ćwiczeń Towarzystwa gimnastycznego „Sokół Polski” przy prosp. Izmaiłowskim [Измайловский пр.] 16. Wielokrotnie wspierała swym talentem wydarzenia organizowane przez petersburski oddział Związku Równouprawnienia Kobiet (przykładowo koncert ku czci zasłużonej działaczki Pauliny Reinschmit-Kuczalskiej [1859–1921] z 17/30 kwietnia 1911 r.). Wraz z mężem należała również do Petersburskiego Koła Towarzystwa Opieki nad Zabytkami Przeszłości.
Po wybuchu pierwszej wojny światowej (1914) Robowska rozwinęła jeszcze bardziej działalność społeczną w środowisku wygnańców i miejscowej Polonii. W listopadzie 1914 r. wystąpiła w Małej Sali Konserwatorium z koncertem charytatywnym na rzecz zubożałej ludności polskiej. Współpracowała z utworzonym we wrześniu tegoż roku przez petersburski Związek Polski Lekarzy i Przyrodników, a działającym pod patronatem Czerwonego Krzyża, Szpitalem Polskim, który wraz z mężem wspierała finansowo. Kierowała tam biblioteką, obsługującą również rannych Polaków przebywających w innych szpitalach na terenie miasta. W maju 1915 r. znalazła się w gronie inicjatorów Towarzystwa Popierania Polskiego Teatru Ludowego (TPPTL). Pełniła tam funkcję wiceprezesa, z ramienia towarzystwa kierowała ponadto stroną artystyczną utworzonego przezeń po kilku miesiącach działalności Polskiego Teatru Ludowego w Piotrogrodzie. Kiedy w styczniu 1917 r. podjęto uchwałę o zorganizowaniu przy TPPTL kasy wzajemnej pomocy dla artystów, przekazała wraz z mężem na ten cel 1 tys. rub. W 1916 r. Robowscy wsparli też znaczącą kwotą utworzenie Wyższych Kursów Polskich, oferujących dorosłym wykształcenie uzupełniające z zakresu nauk społecznych i humanistycznych.
Na początku 1917 r. pianistka weszła w skład tymczasowego zarządu powołanego wówczas do życia Towarzystwa Wpisów Szkolnych, które miało nieść pomoc materialną uczącej się polskiej młodzieży. Spotkanie założycielskie odbyło się w lokalu 8-klasowej męskiej szkoły średniej z polskim językiem wykładowym, działającej od jesieni 1915 r. pod egidą Polskiej Macierzy Szkolnej przy prosp. Litejnym [Литейный пр.] 16. Oprócz Robowskiej do zarządu stowarzyszenia wybrano pedagoga Michała Chruszczyńskiego, adwokata Józefa Nowakowskiego, adwokata i prezesa zarządu Rosyjskiego Towarzystwa Naftowo-Przemysłowego Brunona Ogulewicza (zm. 1917) oraz przedsiębiorcę Adama Zagłobę Smolińskiego (1868 – po 1942). 14/27 maja 1917 r. Robowska zorganizowała duży koncert dobroczynny na rzecz funduszu sekcji więziennej Klubu Robotniczego „Promień”, w którym sama wystąpiła, wykonując utwory Paderewskiego, Noskowskiego, Piotra Maszyńskiego (1855–1934) i Chopina. Odbył się on w reprezentacyjnej sali na I piętrze Domu Inżynierów Komunikacji [Дом Инженеров Путей сообщений] przy ul. Borodinskiej [Бородинская ул.] 6. Wykonując utwory polskich kompozytorów, pianistka uczestniczyła ponadto w koncertach zorganizowanych w Finlandii. Pierwszy z nich pt. W hołdzie niepodległej Polsce odbył się 29 kwietnia 1917 r. w Teatrze Narodowym w Helsinkach, kolejny 20 maja. Wydarzenia te zostały przygotowane przez tłumaczkę literatury polskiej Marię Mikkola (1871–1951), we współpracy z również władającym jęz. polskim dyrektorem tej placówki Eino Kalimą (1882–1972).
Rok później podczas Wystawy Dzieł Sztuki Artystów Polskich na rzecz Polskiej Macierzy Szkolnej odbywającej się od 25 kwietnia/7 maja do czerwca 1918 r. w pałacu Aniczkowskim [Аничков дворец] przy prosp. Newskim [Невский пр.] 39, a zorganizowanej przez Radę Zjazdów Polskich Organizacji Pomocy Ofiarom Wojny Robowska zainicjowała i nadzorowała cykl sześciu koncertów z udziałem profesjonalnych artystów i muzyków-amatorów. Były to między innymi wieczory: „Szlakami współczesnej myśli poetyckiej melodii ludowej” (10 maja), „Szlakami poloneza” (11 maja), „Szlakami polskiej pieśni bojowej i żołnierskiej” (18 maja), pieśni autorów skandynawskich (24 maja) oraz własny recital fortepianowy z wiązanką utworów polskich kompozytorów (26 maja). 19 maja wystąpiła z trzyczęściowym recitalem kompozytorów polskich i obcych w ramach koncertów organizowanych przez TPM w sali dawnej Orkiestry Dworskiej przy kanale Jekatirynińskim [Екатерининский канал] (obecnie kanał Gribojedowa [Канал Грибоедова]) 7. Był to jej ostatni występ dla nadnewskiej publiczności przed wyjazdem do odradzającego się kraju. Gorąco przyjęty recital zaszczycił swą obecnością arcybiskup mohylewski Edward von Ropp (1851–1939), artystka otrzymała też królewski dar w głodującym wówczas Piotrogrodzie w postaci wielkiego pudła czekoladek od miejscowej filii warszawskiej firmy Jana Fruzińskiego (1866–1922). Jak się zdaje, po raz ostatni wystąpiła przed polonijną publicznością 9 czerwca 1918 r. podczas koncertu charytatywnego w Sali Domu Ludowego przy ul. Mochowoj [Моховая ул.] 34.
W latach 1905–1918, a więc głównie w okresie rosyjskim, oprócz indywidualnych koncertów, Robowska wystąpiła w ciągu 13 sezonów na ponad 200 wieczorach artystycznych, urządzanych przez instytucje kulturalne i organizacje społeczne w: Łodzi, Berlinie, Warszawie, Moskwie, Petersburgu, Odessie, Sewastopolu, Jałcie, Chersoniu, Jekaterynburgu, Permie, Kijowie, Czernihowie i Helsingforsie.
Zapewne przez cały okres pobytu nad Newą mieszkała wraz z mężem i dziećmi w wybudowanej w latach 1903–1904 eklektycznej kamienicy czynszowej należącej do kupca oraz działacza oświatowego i dobroczynnego Konstantina S. Mienjaiewa przy prosp. Newskim 92 (zamiennie podawana jest też numeracja 90–92 jako numeracja kompleksu kamienic tej rodziny) (1911–1916).
Do odrodzonej Polski wyjechała zapewne pod koniec 1918 r. i zamieszkała w Warszawie, gdzie kontynuowała działalność artystyczną i społeczną. Prawdopodobnie jej pierwszym recitalem był kameralny występ w Sali Hermana i Grossmana, który odbył się 13 marca 1919 r. Następne publiczne popisy artystki odbyły się między innymi 11 marca 1920, 13 marca 1922, 13 marca oraz 3 listopada 1926 (pierwszy pt. Lucyna Robowska – kompozytorom polskim, oba w Sali Konserwatorium). Na scenach krajowych kontynuowała promowanie mało znanych kompozytorów polskich, co spotkało się z przychylnymi recenzjami prasowymi („Kurjer Warszawski”, „Gazeta Warszawska”, „Robotnik”), doceniającymi zarówno jej kunszt wykonawczy, jak i niejednokrotnie pierwsze publiczne wykonania utworów, takich twórców jak: Fr. Brzeziński, Adolf Gużewski (1874–1920), Tadeusz Joteyko (1872–1932), Henryk Pachulski (1859–1921), Ludomir Rogowski (1881–1954), R. Statkowski, czy Stanisław Niewiadomski (1857–1936).
Robowska włączyła się też w organizowanie życia muzycznego i w maju 1920 r. znalazła się w komitecie organizacyjnym Zjednoczenia Związku Muzyków Polskich (ZZMP), w prezydium którego zasiedli Henryk Melcer-Szczawiński (1869–1928), Karol Szymanowski (1882–1937) i L. Różycki. Podczas zjazdu muzyków w kwietniu 1921 r. wygłosiła referat opublikowany następnie w „Jednodniówce” ZZMP, podkreślający rolę i znaczenie koncertów dobroczynnych dla kształtowania kultury i wyrobienia muzycznego szerokiej publiczności. Jesienią tego samego roku weszła do zarządu Polskiego Stowarzyszenia Muzyków i Pedagogów, a jesienią 1925 r. była jego wiceprzewodniczącą. Rok później znalazła się też w zarządzie Sekcji im. Moniuszki, działającej przy Warszawskim Towarzystwie Muzycznym oraz od kwietniowego zjazdu (20–22 kwietnia) zasiadała w Prezydium Rady Głównej Zjednoczenia Związków Muzyków Polskich, uczestniczyła też w I Zjeździe Kierowników Uczelni Muzycznych (20–22 listopada 1925). Należała ponadto do Polskiego Towarzystwa Historycznego, jak również do podlegającego Towarzystwu Wiedzy Wojskowej Komitetu Zebrań Towarzyskich i jego Komisji artystycznej, której uświetniane występami muzycznymi spotkania odbywały się w Pałacu Mostowskich (siedziba Dowództwa Okręgu Generalnego Warszawa). W roku 1926 Robowska włączyła się dodatkowo w działania Towarzystwa Przyjaciół Domu Szopena. Była członkinią jego zarządu, jak również zarządu Instytutu im. Fr. Chopina, natomiast w 1937 r. zasiadała w jury III Konkursu Chopinowskiego, w którym Witold Małcużyński (1914–1977) zajął III miejsce.
Oprócz działalności organizacyjno-popularyzatorskiej stale koncertowała, także za granicą. Początkiem lutego 1928 r. wyjechała do Paryża na zaplanowany na 14 lutego recital. Z powodu wypadku samochodowego, jakiemu uległa, został on przełożony na 18 kwietnia i odbył się w mieszczącej ok. 1 tys. osób Salle Gaveau. Jak podkreślała francuska prasa, artystka zaprezentowała „wybrane dzieła czternastu polskich kompozytorów, z których wiele nie zostało opublikowanych, a niemal wszystkie zostaną wykonane po raz pierwszy w Paryżu” („Comoedia” 1928, nr 5578). Kilkumiesięczny pobyt nad Sekwaną wiązał się prawdopodobnie z jej działalnością na rzecz Stowarzyszenia Młodych Muzyków Polaków w Paryżu (SMMP), w którego 30-osobowym gronie fundatorów i protektorów zasiadała między innymi z arystokratami malarzem Leonem Radziwiłłem (1888–1959) i rzeźbiarzem Augustem Zamoyskim (1893–1970), aktorką Polą Negri (właśc. Apolonia Chałupiec, 1897–1987), oraz śpiewaczką operową Adą Sari (właśc. Jadwiga Szayer, 1886–1968). Uczestniczyła też zapewne w zorganizowanym wówczas przez SMMP paryskim konkursie dla kompozytorów narodowości polskiej do 35. roku życia. Został on zamknięty 15 kwietnia 1928 r., a w składzie jego jury znalazł się między innymi kompozytor i pianista Maurice Ravel (1875–1937).
Do swojego repertuaru Robowska włączyła także opracowane przeważnie z rękopisów utwory polskich kompozytorek i pianistek, w tym: osiadłej nad Newą Marii Szymanowskiej (1789–1831), Filipiny Brzezińskiej (1800–1886), Haliny Krzyżanowskiej (1867–1937), Heleny Łopuskiej-Wyleżyńskiej (1887–1920), Leokadii Myszyńskiej-Wojciechowskiej (1858–1930), Zofii Ossendowskiej (1887–1942) i pochodzącej z Petersburga Ilzy Sternickiej-Niekraszowej (1898–1932). Promując twórczość swoich rodaczek, dawała w latach 1926–1936 koncerty w Polskim Stowarzyszeniu Kobiet z Wyższym Wykształceniem. W Dniu Kobiet organizowanym 27 lutego 1936 r. przez polski oddział Międzynarodowej Federacji Kobiet Pracujących Zawodowo zagrała w Sali Klubu Pracy Społecznej utwory artystek różnych narodowości. Z recitalem „Stulecie Twórczości Fortepianowej Polek” (29 czerwca) wystąpiła także podczas Kongresu Społeczno-Obywatelskiej Pracy Kobiet (20–30 czerwca 1938). Zagrała wówczas kompozycje 16 autorek, w tym własną (Fugetta). Brak jednak informacji o innych utworach pianistki.
W kwietniu i maju 1933 r. Robowska objęła opieką artystyczną trzy koncerty pod patronatem Związku Kobiet Słowiańskich w Polsce, w trakcie których wykonane zostały kompozycje bułgarskie, czechosłowackie, polskie, rosyjskie i jugosłowiańskie. Była również zapraszana do uświetniania swą grą uroczystości międzypaństwowych, takich jak warszawski koncert „Ku czci Węgrów” (1931) czy koncert w rocznicę powstania Jugosławii (1933). W 1936 r. obchodziła 30-lecie pracy artystycznej. Z tej okazji wystąpiła z recitalem w Filharmonii Warszawskiej. Omawiając ten jubileuszowy koncert, Jan Maklakiewicz (1899–1954) podkreślał, że „nie opiera [ona] swego repertuaru tylko na muzyce efektownej, będącej polem popisów wirtuozerskich, bądź też na muzyce, która mówi sama za siebie czystością konstrukcji, interesującą koncepcją i świeżością inwencji, ale stała się orędowniczką właśnie tych malowniczych tematów i szkiców pianistycznych, podając je ciekawie, wydobywając maximum wartości, niwelując braki doskonałą techniką odtwórczą i uczuciową grą” („Kurjer Poranny” 1936, nr 78, s. 6).
Prawdopodobnie ostatnim koncertem, w którym Robowska wzięła udział przed wybuchem drugiej wojny światowej (1939), był majowy występ w auli Politechniki Warszawskiej na zakończenie sezonu muzycznego studenckiego Towarzystwa Śpiewaczego „Ton”. Po wojnie z utworami polskich kompozytorów wystąpiła, akompaniując śpiewaczce Cecylii Węgrzynowskiej (właśc. Cecylia Nożyńska, 1899–1963) 13 stycznia 1946 r. w Łodzi w ramach cyklu koncertów organizowanych przez Spółdzielnię Wydawniczą „Czytelnik”. W tym okresie (podobnie jak w latach 30. XX w.) emitowano jej nagrania w radiu, otrzymywała także comiesięczny zasiłek przyznawany z funduszy Komisji Pomocy Pracownikom Nauki i Sztuki.
W trakcie swojej 40-letniej pracy artystycznej, występując poza Warszawą między innymi we Lwowie, Łodzi, Poznaniu i Toruniu, Robowska konsekwentnie propagowała twórczość pianistyczną niemal stu polskich kompozytorów, przyczyniając się do wzbogacenia rodzimej literatury muzycznej. Ich nazwiska wymienia plakat z 7 marca 1931 r. do programu, jaki wykonała wówczas w Filharmonii Warszawskiej. Artystka opracowała również aplikaturę do kilkudziesięciu wykonywanych przez siebie utworów, a jej nazwisko widnieje obok kompozytorów w zeszytach nutowych wydawanych między innymi przez firmę Gebethner i Wolf.
O idei koncertów Robowskiej pisał kompozytor i krytyk muzyczny Juliusz Wertheim (1880–1928): „Jeżeli zestawienie dwudziestu kilku różnych nazwisk na programie recitalu fortepianowego czyni wrażenie nieco ekscentryczne, nasuwając na myśli mimo woli żartobliwy obraz jakby jakiejś rewji całej armji kompozytorów i przeto z góry osłabiając zaufanie do estetycznego zharmonizowania oczekujących słuchacza wrażeń muzycznych, to mimo to p. Robowska mocą swego talentu, zapału i umiejętności umiała rozwiać owe refleksje, usunąć wszelkie uprzedzenie, a natomiast wzbudzić pełne uznanie dla swej artystycznej idei propagowania literatury fortepianowej polskich twórców. […] Nie bez podziwu również należy podkreślić imponującą ilość pracy, ujawniającej się w przyswojeniu sobie tak niezwykle obfitego w wszechstronne trudności materjału.” („Epoka” 1926, nr 37, s. 8).
Własne kompozycje na fortepian dedykowali Robowskiej: jej nauczyciel A. Michałowski – Valse Op. 34 nr 1 (1922), oraz H. Pachulski – Esquisse i Valse mélancolique. Op. 24, nr 1,2 (1906), L. Myszyńska-Wojciechowska – Oberek (ok. 1910 r.), St. Niewiadomski, T. Joteyko – Fantazja góralska. Op. 52 (1928), Helena Dorabialska (1895–1944) – 4 Preludja (ok. 1930), Henryk Cylkow (1866–1945) – Pięć Preludjów. Op. 21 (ok. 1930), Aleksander Wielhorski (1889–1952) – Etude (G-moll). Op. 38 nr 1 (1931) i Stanisław Lipski (1880–1937) – 5 morceaux caractéristiques. Op. 16 (1933).
Od 13 maja 1894 r. była żoną pochodzącego z Wielkopolski Andrzeja Hiacentego Robowskiego (19/31 lipca 1868 – 29 sierpnia 1936), przedsiębiorcy i działacza społecznego, pełniącego w Petersburgu funkcję kierownika tutejszego biura firmy L. Plauta, prowadzonej przez jego następców pod szyldem „Spadkobiercy L. F. Plaut” [Наследн. Л. Ф. Пло]. Robowscy mieli dwoje dzieci: syna Witolda Klemensa (3 marca 1895–1944), inżyniera i majora WP, który zginął w powstaniu warszawskim, oraz córkę Wandę Tallen-Wilczewską (1896 – 9 grudnia 1971), żonę Aleksandra Franciszka (1885–1968).
Robowska zmarła 21 listopada 1957 r. w Warszawie. Pochowana została w grobowcu rodzinnym na cmentarzu Powązkowskim (kw. PPRK, rz. 1, m. 7).
Była wyróżniona odznaką „Polskiej Konfederacji Wojskowej na Ziemiach Rosyjskich” (1922) i Złotym Krzyżem Zasługi za zasługi na polu sztuki (1937). Warto zaznaczyć, iż w roku 1922 za działalność na rzecz wyżej wymienionej formacji Krzyże Walecznych otrzymali między innymi Andrzej i Witold Robowscy.
Bibliografia:Edukację rozpoczęła w wieku czterech lat, pobierając lekcje muzyki od matki, w latach 1870–1937 cenionej w Łodzi prywatnej nauczycielki muzyki. Warto podkreślić, iż była ona pierwszą nauczycielką gry na fortepianie Artura Rubinsteina (1887–1982). Młoda Pawłowska kontynuowała naukę w Warszawie, najpierw na pensji dla dziewcząt Anieli Hoene-Przesmyckiej (1867–1938), żony literata Zenona „Miriama” Przesmyckiego (1861–1944), przy ul. Mazowieckiej 4, a następnie w Instytucie Muzycznym. Tam kształciła się w żeńskiej klasie fortepianu pod kierunkiem Pawła Schlözera (1842–1898), Aleksandra Michałowskiego (1851–1938) i Zygmunta Noskowskiego (1846–1909). Instytut ukończyła z wyróżnieniem w 1894 r. W tym samym roku wyszła za mąż za łódzkiego kupca i przedsiębiorcę Andrzeja Robowskiego (1868–1936). Kontynuowała naukę pianistyki w Berlinie u Leopolda Godowskiego (1870–1938), a także u Conrada Ansorge’a (1862–1930). Tam też w kwietniu 1905 r. wystąpiła w Sali Kellera przy Koppenstrasse podczas polonijnej wieczornicy ku czci pisarki Marii Konopnickiej (1842–1910), a w grudniu tegoż roku dała recital fortepianowy w Sali Bechsteina przy Leipzigerstrasse.
W styczniu 1906 r. Robowska zadebiutowała jako solistka w Filharmonii Warszawskiej, wykonując pod dyrekcją Z. Noskowskiego utwory Camille’a Saint-Saënsa (1835–1921), Ignacego Jana Paderewskiego (1860–1941) i Giovanniego Sgambatiego (1841–1914). Jej występ oceniono wysoko za, jak podkreślano w prasie, wielką subtelność, czystość tonu i niezwykłą sprawność techniczną („Nowa Gazeta”, 1906, nr 53). W latach 1894–1905 dużo koncertowała w rodzimej Łodzi, występując na stałej polskiej scenie Teatru Victoria przy ul. Piotrkowskiej 67, w Towarzystwie Muzycznym oraz charytatywnie na rzecz rzymskokatolickiego Towarzystwa Dobroczynności i wielokrotnie w „Lutni”, w tym z utworami Fryderyka Chopina (1810–1849) pod batutą Noskowskiego. Warto podkreślić, że mąż artystki prowadził od 1895 r. w Łodzi skład fortepianów, pianin i melodykonów, w którym odbywały się również koncerty organizowane przez jego agencję.
W latach 1906–1909 w związku z otrzymaniem stanowiska w firmie Plaut, założonej w 1868 r. przez osiadłego w Rosji francuskiego przedsiębiorcę Leona Plauta (1853–1905), a produkującej i dystrybuującej artykuły techniczne, narzędzia i maszyny, w tym oprzyrządowanie kanalizacyjne, Robowski zamieszkał wraz z rodziną w Moskwie. W tym okresie pianistka grała w moskiewskiej Małej Sali Zgromadzenia Szlacheckiego oraz w Sali tamtejszego Konserwatorium, wyjeżdżała także z koncertami do Sewastopola, Odessy, Jekaterynburga. Jak odnotował moskiewski korespondent „Głosu Warszawskiego” (1909, nr 86), tamtejsza krytyka przyznawała „artystce wielki talent i oryginalne a samodzielne pojmowanie intencyi autorów”.
Po przeprowadzce do Petersburga, prawdopodobnie jesienią 1910 r., gdzie mąż pianistki prowadził oddział firmy L. Plauta, Robowska szybko włączyła się w życie muzyczne rosyjskiej stolicy, występując głównie w Małej Sali Petersburskiego Konserwatorium. W listopadzie 1912 r. z ramienia utworzonego w 1908 r. Towarzystwa Przyjaciół Muzyki (TPM) zorganizowała tam koncert muzyki kompozytorów „Młodej Polski”, w ramach którego sama też zagrała. Promowanie muzyki polskiej kontynuowała w cyklu koncertów odnotowanych przez prasę. Na scenie tej występowała ponadto z utworzonym na początku 1913 r. pierwszym w Rosji Zespołem Instrumentów Dawnych, grając na klawikordzie. W Małej Sali Konserwatorium debiutowali również jej uczniowie, których kształciła we własnej klasie fortepianu prowadzonej przy TPM. Między innymi w grudniu 1914 r. występowała wraz z nimi w zorganizowanym w siedzibie TPM „wieczorze pedagogicznym”, prezentującym osiągnięcia prywatnych nauczycieli muzyki. Ze stowarzyszeniem tym Robowska była związana co najmniej do rewolucji lutowej 1917 r., pełniąc w nim funkcję sekretarza i skarbnika.
Od początku działalności w Rosji konsekwentnie promowała (m.in. w styczniu 1912 r. w Moskwie) muzykę polskich kompozytorów, zarówno tych mało znanych, jak: Franciszek Brzeziński (1867–1944), Roman Statkowski (1859–1925), A. Michałowski, Z. Noskowski, Ludomir Różycki (1883–1953), jak również tych już uznanych, jak np. Grzegorz Fitelberg (1879–1953), czy Mieczysław Karłowicz (1876–1909), dla uczczenia którego petersburska Polonia przygotowała w grudniu 1911 r. koncert w Sali Pawłowej, w budynku będącym siedzibą „Ogniska Polskiego” przy ul. Rubinsteina [Рубинштейна ул.] (dawniej ul. Troickaja [Троицкая ул.] 13.
Szczególnie intensywnie udzielała się Robowska w środowisku miejscowych Polaków, stając się szybko jedną z aktywniejszych animatorek polskiego życia muzycznego nad Newą. Początkowo związała się wraz z mężem z powstałym w 1907 r. „Ogniskiem Polskim”, do Komitetu którego w maju 1914 i w maju 1916 r. wybierany był Andrzej Robowski. Była tam animatorką sobotnich koncertów oraz wielu koncertów dobroczynnych (zwłaszcza po wybuchu I wojny światowej) i okazjonalnych, w których sama wielokrotnie występowała (np. Koncert-bal w „Ognisku” 15/28 listopada 1913 r.), rywalizując na tej niwie z popularną w Petersburgu polską pianistką Jadwigą z Iwanowskich (1869–1944) 1.v Zaleską 2.v. Mazurowską. Z minirecitalami występowała też na rautach i balach czy podczas różnych uroczystości, jak poświęcenie (6/19 stycznia 1912 r.) nowej sali do ćwiczeń Towarzystwa gimnastycznego „Sokół Polski” przy prosp. Izmaiłowskim [Измайловский пр.] 16. Wielokrotnie wspierała swym talentem wydarzenia organizowane przez petersburski oddział Związku Równouprawnienia Kobiet (przykładowo koncert ku czci zasłużonej działaczki Pauliny Reinschmit-Kuczalskiej [1859–1921] z 17/30 kwietnia 1911 r.). Wraz z mężem należała również do Petersburskiego Koła Towarzystwa Opieki nad Zabytkami Przeszłości.
Po wybuchu pierwszej wojny światowej (1914) Robowska rozwinęła jeszcze bardziej działalność społeczną w środowisku wygnańców i miejscowej Polonii. W listopadzie 1914 r. wystąpiła w Małej Sali Konserwatorium z koncertem charytatywnym na rzecz zubożałej ludności polskiej. Współpracowała z utworzonym we wrześniu tegoż roku przez petersburski Związek Polski Lekarzy i Przyrodników, a działającym pod patronatem Czerwonego Krzyża, Szpitalem Polskim, który wraz z mężem wspierała finansowo. Kierowała tam biblioteką, obsługującą również rannych Polaków przebywających w innych szpitalach na terenie miasta. W maju 1915 r. znalazła się w gronie inicjatorów Towarzystwa Popierania Polskiego Teatru Ludowego (TPPTL). Pełniła tam funkcję wiceprezesa, z ramienia towarzystwa kierowała ponadto stroną artystyczną utworzonego przezeń po kilku miesiącach działalności Polskiego Teatru Ludowego w Piotrogrodzie. Kiedy w styczniu 1917 r. podjęto uchwałę o zorganizowaniu przy TPPTL kasy wzajemnej pomocy dla artystów, przekazała wraz z mężem na ten cel 1 tys. rub. W 1916 r. Robowscy wsparli też znaczącą kwotą utworzenie Wyższych Kursów Polskich, oferujących dorosłym wykształcenie uzupełniające z zakresu nauk społecznych i humanistycznych.
Na początku 1917 r. pianistka weszła w skład tymczasowego zarządu powołanego wówczas do życia Towarzystwa Wpisów Szkolnych, które miało nieść pomoc materialną uczącej się polskiej młodzieży. Spotkanie założycielskie odbyło się w lokalu 8-klasowej męskiej szkoły średniej z polskim językiem wykładowym, działającej od jesieni 1915 r. pod egidą Polskiej Macierzy Szkolnej przy prosp. Litejnym [Литейный пр.] 16. Oprócz Robowskiej do zarządu stowarzyszenia wybrano pedagoga Michała Chruszczyńskiego, adwokata Józefa Nowakowskiego, adwokata i prezesa zarządu Rosyjskiego Towarzystwa Naftowo-Przemysłowego Brunona Ogulewicza (zm. 1917) oraz przedsiębiorcę Adama Zagłobę Smolińskiego (1868 – po 1942). 14/27 maja 1917 r. Robowska zorganizowała duży koncert dobroczynny na rzecz funduszu sekcji więziennej Klubu Robotniczego „Promień”, w którym sama wystąpiła, wykonując utwory Paderewskiego, Noskowskiego, Piotra Maszyńskiego (1855–1934) i Chopina. Odbył się on w reprezentacyjnej sali na I piętrze Domu Inżynierów Komunikacji [Дом Инженеров Путей сообщений] przy ul. Borodinskiej [Бородинская ул.] 6. Wykonując utwory polskich kompozytorów, pianistka uczestniczyła ponadto w koncertach zorganizowanych w Finlandii. Pierwszy z nich pt. W hołdzie niepodległej Polsce odbył się 29 kwietnia 1917 r. w Teatrze Narodowym w Helsinkach, kolejny 20 maja. Wydarzenia te zostały przygotowane przez tłumaczkę literatury polskiej Marię Mikkola (1871–1951), we współpracy z również władającym jęz. polskim dyrektorem tej placówki Eino Kalimą (1882–1972).
Rok później podczas Wystawy Dzieł Sztuki Artystów Polskich na rzecz Polskiej Macierzy Szkolnej odbywającej się od 25 kwietnia/7 maja do czerwca 1918 r. w pałacu Aniczkowskim [Аничков дворец] przy prosp. Newskim [Невский пр.] 39, a zorganizowanej przez Radę Zjazdów Polskich Organizacji Pomocy Ofiarom Wojny Robowska zainicjowała i nadzorowała cykl sześciu koncertów z udziałem profesjonalnych artystów i muzyków-amatorów. Były to między innymi wieczory: „Szlakami współczesnej myśli poetyckiej melodii ludowej” (10 maja), „Szlakami poloneza” (11 maja), „Szlakami polskiej pieśni bojowej i żołnierskiej” (18 maja), pieśni autorów skandynawskich (24 maja) oraz własny recital fortepianowy z wiązanką utworów polskich kompozytorów (26 maja). 19 maja wystąpiła z trzyczęściowym recitalem kompozytorów polskich i obcych w ramach koncertów organizowanych przez TPM w sali dawnej Orkiestry Dworskiej przy kanale Jekatirynińskim [Екатерининский канал] (obecnie kanał Gribojedowa [Канал Грибоедова]) 7. Był to jej ostatni występ dla nadnewskiej publiczności przed wyjazdem do odradzającego się kraju. Gorąco przyjęty recital zaszczycił swą obecnością arcybiskup mohylewski Edward von Ropp (1851–1939), artystka otrzymała też królewski dar w głodującym wówczas Piotrogrodzie w postaci wielkiego pudła czekoladek od miejscowej filii warszawskiej firmy Jana Fruzińskiego (1866–1922). Jak się zdaje, po raz ostatni wystąpiła przed polonijną publicznością 9 czerwca 1918 r. podczas koncertu charytatywnego w Sali Domu Ludowego przy ul. Mochowoj [Моховая ул.] 34.
W latach 1905–1918, a więc głównie w okresie rosyjskim, oprócz indywidualnych koncertów, Robowska wystąpiła w ciągu 13 sezonów na ponad 200 wieczorach artystycznych, urządzanych przez instytucje kulturalne i organizacje społeczne w: Łodzi, Berlinie, Warszawie, Moskwie, Petersburgu, Odessie, Sewastopolu, Jałcie, Chersoniu, Jekaterynburgu, Permie, Kijowie, Czernihowie i Helsingforsie.
Zapewne przez cały okres pobytu nad Newą mieszkała wraz z mężem i dziećmi w wybudowanej w latach 1903–1904 eklektycznej kamienicy czynszowej należącej do kupca oraz działacza oświatowego i dobroczynnego Konstantina S. Mienjaiewa przy prosp. Newskim 92 (zamiennie podawana jest też numeracja 90–92 jako numeracja kompleksu kamienic tej rodziny) (1911–1916).
Do odrodzonej Polski wyjechała zapewne pod koniec 1918 r. i zamieszkała w Warszawie, gdzie kontynuowała działalność artystyczną i społeczną. Prawdopodobnie jej pierwszym recitalem był kameralny występ w Sali Hermana i Grossmana, który odbył się 13 marca 1919 r. Następne publiczne popisy artystki odbyły się między innymi 11 marca 1920, 13 marca 1922, 13 marca oraz 3 listopada 1926 (pierwszy pt. Lucyna Robowska – kompozytorom polskim, oba w Sali Konserwatorium). Na scenach krajowych kontynuowała promowanie mało znanych kompozytorów polskich, co spotkało się z przychylnymi recenzjami prasowymi („Kurjer Warszawski”, „Gazeta Warszawska”, „Robotnik”), doceniającymi zarówno jej kunszt wykonawczy, jak i niejednokrotnie pierwsze publiczne wykonania utworów, takich twórców jak: Fr. Brzeziński, Adolf Gużewski (1874–1920), Tadeusz Joteyko (1872–1932), Henryk Pachulski (1859–1921), Ludomir Rogowski (1881–1954), R. Statkowski, czy Stanisław Niewiadomski (1857–1936).
Robowska włączyła się też w organizowanie życia muzycznego i w maju 1920 r. znalazła się w komitecie organizacyjnym Zjednoczenia Związku Muzyków Polskich (ZZMP), w prezydium którego zasiedli Henryk Melcer-Szczawiński (1869–1928), Karol Szymanowski (1882–1937) i L. Różycki. Podczas zjazdu muzyków w kwietniu 1921 r. wygłosiła referat opublikowany następnie w „Jednodniówce” ZZMP, podkreślający rolę i znaczenie koncertów dobroczynnych dla kształtowania kultury i wyrobienia muzycznego szerokiej publiczności. Jesienią tego samego roku weszła do zarządu Polskiego Stowarzyszenia Muzyków i Pedagogów, a jesienią 1925 r. była jego wiceprzewodniczącą. Rok później znalazła się też w zarządzie Sekcji im. Moniuszki, działającej przy Warszawskim Towarzystwie Muzycznym oraz od kwietniowego zjazdu (20–22 kwietnia) zasiadała w Prezydium Rady Głównej Zjednoczenia Związków Muzyków Polskich, uczestniczyła też w I Zjeździe Kierowników Uczelni Muzycznych (20–22 listopada 1925). Należała ponadto do Polskiego Towarzystwa Historycznego, jak również do podlegającego Towarzystwu Wiedzy Wojskowej Komitetu Zebrań Towarzyskich i jego Komisji artystycznej, której uświetniane występami muzycznymi spotkania odbywały się w Pałacu Mostowskich (siedziba Dowództwa Okręgu Generalnego Warszawa). W roku 1926 Robowska włączyła się dodatkowo w działania Towarzystwa Przyjaciół Domu Szopena. Była członkinią jego zarządu, jak również zarządu Instytutu im. Fr. Chopina, natomiast w 1937 r. zasiadała w jury III Konkursu Chopinowskiego, w którym Witold Małcużyński (1914–1977) zajął III miejsce.
Oprócz działalności organizacyjno-popularyzatorskiej stale koncertowała, także za granicą. Początkiem lutego 1928 r. wyjechała do Paryża na zaplanowany na 14 lutego recital. Z powodu wypadku samochodowego, jakiemu uległa, został on przełożony na 18 kwietnia i odbył się w mieszczącej ok. 1 tys. osób Salle Gaveau. Jak podkreślała francuska prasa, artystka zaprezentowała „wybrane dzieła czternastu polskich kompozytorów, z których wiele nie zostało opublikowanych, a niemal wszystkie zostaną wykonane po raz pierwszy w Paryżu” („Comoedia” 1928, nr 5578). Kilkumiesięczny pobyt nad Sekwaną wiązał się prawdopodobnie z jej działalnością na rzecz Stowarzyszenia Młodych Muzyków Polaków w Paryżu (SMMP), w którego 30-osobowym gronie fundatorów i protektorów zasiadała między innymi z arystokratami malarzem Leonem Radziwiłłem (1888–1959) i rzeźbiarzem Augustem Zamoyskim (1893–1970), aktorką Polą Negri (właśc. Apolonia Chałupiec, 1897–1987), oraz śpiewaczką operową Adą Sari (właśc. Jadwiga Szayer, 1886–1968). Uczestniczyła też zapewne w zorganizowanym wówczas przez SMMP paryskim konkursie dla kompozytorów narodowości polskiej do 35. roku życia. Został on zamknięty 15 kwietnia 1928 r., a w składzie jego jury znalazł się między innymi kompozytor i pianista Maurice Ravel (1875–1937).
Do swojego repertuaru Robowska włączyła także opracowane przeważnie z rękopisów utwory polskich kompozytorek i pianistek, w tym: osiadłej nad Newą Marii Szymanowskiej (1789–1831), Filipiny Brzezińskiej (1800–1886), Haliny Krzyżanowskiej (1867–1937), Heleny Łopuskiej-Wyleżyńskiej (1887–1920), Leokadii Myszyńskiej-Wojciechowskiej (1858–1930), Zofii Ossendowskiej (1887–1942) i pochodzącej z Petersburga Ilzy Sternickiej-Niekraszowej (1898–1932). Promując twórczość swoich rodaczek, dawała w latach 1926–1936 koncerty w Polskim Stowarzyszeniu Kobiet z Wyższym Wykształceniem. W Dniu Kobiet organizowanym 27 lutego 1936 r. przez polski oddział Międzynarodowej Federacji Kobiet Pracujących Zawodowo zagrała w Sali Klubu Pracy Społecznej utwory artystek różnych narodowości. Z recitalem „Stulecie Twórczości Fortepianowej Polek” (29 czerwca) wystąpiła także podczas Kongresu Społeczno-Obywatelskiej Pracy Kobiet (20–30 czerwca 1938). Zagrała wówczas kompozycje 16 autorek, w tym własną (Fugetta). Brak jednak informacji o innych utworach pianistki.
W kwietniu i maju 1933 r. Robowska objęła opieką artystyczną trzy koncerty pod patronatem Związku Kobiet Słowiańskich w Polsce, w trakcie których wykonane zostały kompozycje bułgarskie, czechosłowackie, polskie, rosyjskie i jugosłowiańskie. Była również zapraszana do uświetniania swą grą uroczystości międzypaństwowych, takich jak warszawski koncert „Ku czci Węgrów” (1931) czy koncert w rocznicę powstania Jugosławii (1933). W 1936 r. obchodziła 30-lecie pracy artystycznej. Z tej okazji wystąpiła z recitalem w Filharmonii Warszawskiej. Omawiając ten jubileuszowy koncert, Jan Maklakiewicz (1899–1954) podkreślał, że „nie opiera [ona] swego repertuaru tylko na muzyce efektownej, będącej polem popisów wirtuozerskich, bądź też na muzyce, która mówi sama za siebie czystością konstrukcji, interesującą koncepcją i świeżością inwencji, ale stała się orędowniczką właśnie tych malowniczych tematów i szkiców pianistycznych, podając je ciekawie, wydobywając maximum wartości, niwelując braki doskonałą techniką odtwórczą i uczuciową grą” („Kurjer Poranny” 1936, nr 78, s. 6).
Prawdopodobnie ostatnim koncertem, w którym Robowska wzięła udział przed wybuchem drugiej wojny światowej (1939), był majowy występ w auli Politechniki Warszawskiej na zakończenie sezonu muzycznego studenckiego Towarzystwa Śpiewaczego „Ton”. Po wojnie z utworami polskich kompozytorów wystąpiła, akompaniując śpiewaczce Cecylii Węgrzynowskiej (właśc. Cecylia Nożyńska, 1899–1963) 13 stycznia 1946 r. w Łodzi w ramach cyklu koncertów organizowanych przez Spółdzielnię Wydawniczą „Czytelnik”. W tym okresie (podobnie jak w latach 30. XX w.) emitowano jej nagrania w radiu, otrzymywała także comiesięczny zasiłek przyznawany z funduszy Komisji Pomocy Pracownikom Nauki i Sztuki.
W trakcie swojej 40-letniej pracy artystycznej, występując poza Warszawą między innymi we Lwowie, Łodzi, Poznaniu i Toruniu, Robowska konsekwentnie propagowała twórczość pianistyczną niemal stu polskich kompozytorów, przyczyniając się do wzbogacenia rodzimej literatury muzycznej. Ich nazwiska wymienia plakat z 7 marca 1931 r. do programu, jaki wykonała wówczas w Filharmonii Warszawskiej. Artystka opracowała również aplikaturę do kilkudziesięciu wykonywanych przez siebie utworów, a jej nazwisko widnieje obok kompozytorów w zeszytach nutowych wydawanych między innymi przez firmę Gebethner i Wolf.
O idei koncertów Robowskiej pisał kompozytor i krytyk muzyczny Juliusz Wertheim (1880–1928): „Jeżeli zestawienie dwudziestu kilku różnych nazwisk na programie recitalu fortepianowego czyni wrażenie nieco ekscentryczne, nasuwając na myśli mimo woli żartobliwy obraz jakby jakiejś rewji całej armji kompozytorów i przeto z góry osłabiając zaufanie do estetycznego zharmonizowania oczekujących słuchacza wrażeń muzycznych, to mimo to p. Robowska mocą swego talentu, zapału i umiejętności umiała rozwiać owe refleksje, usunąć wszelkie uprzedzenie, a natomiast wzbudzić pełne uznanie dla swej artystycznej idei propagowania literatury fortepianowej polskich twórców. […] Nie bez podziwu również należy podkreślić imponującą ilość pracy, ujawniającej się w przyswojeniu sobie tak niezwykle obfitego w wszechstronne trudności materjału.” („Epoka” 1926, nr 37, s. 8).
Własne kompozycje na fortepian dedykowali Robowskiej: jej nauczyciel A. Michałowski – Valse Op. 34 nr 1 (1922), oraz H. Pachulski – Esquisse i Valse mélancolique. Op. 24, nr 1,2 (1906), L. Myszyńska-Wojciechowska – Oberek (ok. 1910 r.), St. Niewiadomski, T. Joteyko – Fantazja góralska. Op. 52 (1928), Helena Dorabialska (1895–1944) – 4 Preludja (ok. 1930), Henryk Cylkow (1866–1945) – Pięć Preludjów. Op. 21 (ok. 1930), Aleksander Wielhorski (1889–1952) – Etude (G-moll). Op. 38 nr 1 (1931) i Stanisław Lipski (1880–1937) – 5 morceaux caractéristiques. Op. 16 (1933).
Od 13 maja 1894 r. była żoną pochodzącego z Wielkopolski Andrzeja Hiacentego Robowskiego (19/31 lipca 1868 – 29 sierpnia 1936), przedsiębiorcy i działacza społecznego, pełniącego w Petersburgu funkcję kierownika tutejszego biura firmy L. Plauta, prowadzonej przez jego następców pod szyldem „Spadkobiercy L. F. Plaut” [Наследн. Л. Ф. Пло]. Robowscy mieli dwoje dzieci: syna Witolda Klemensa (3 marca 1895–1944), inżyniera i majora WP, który zginął w powstaniu warszawskim, oraz córkę Wandę Tallen-Wilczewską (1896 – 9 grudnia 1971), żonę Aleksandra Franciszka (1885–1968).
Robowska zmarła 21 listopada 1957 r. w Warszawie. Pochowana została w grobowcu rodzinnym na cmentarzu Powązkowskim (kw. PPRK, rz. 1, m. 7).
Była wyróżniona odznaką „Polskiej Konfederacji Wojskowej na Ziemiach Rosyjskich” (1922) i Złotym Krzyżem Zasługi za zasługi na polu sztuki (1937). Warto zaznaczyć, iż w roku 1922 za działalność na rzecz wyżej wymienionej formacji Krzyże Walecznych otrzymali między innymi Andrzej i Witold Robowscy.
Warszawy, T. 5: Wydawnictwa ciągłe 1919–1928, red. nauk. J. Durko, Wrocław 1977, s. 1264, 1276–1277, 1280, 1291–1294,1298–1299; S. Dybowski, Słownik pianistów polskich, Warszawa 2003, s. 549; Polsko-rosyjskie spotkania w przestrzeni kultury muzycznej XIX wiek i początek XX stulecia. Studia, szkice i materiały, red. R. Suchowiejko, Kraków 2022, s. 213, 459, 577; Występy polskich artystów w Moskwie w latach 1875–1935. Baza danych, oprac. R. Suchowiejko, K. Aragonyan, 2018, s. 12 poz. 85; История русской музыки, Том 10В (uzupełnienie do Истории русской музыки в десяти томах, 1890–1917) Ebook, ред. Е. Левашев, 2017, Кн. 2: Хронограф, s. 351, 352, 444; M. Berman, E. Podgórska, Zbiór fotografii różnego pochodzenia w Archiwum Dokumentacji Mechanicznej, Kolekcje rodzinne, „Archeion” 1984, z. 76, s. 269–270; H. Duninówna, Kwiaty wśród dymów. Gawędy o dawnej Łodzi, Łódź 1969, s. 255 (matka); M. Piwowarczyk, The Educational Work of the Slavic Women’s Union in Poland (and Czechoslovakia) during the Interwar Period – Ideas, Postulates and Selected Examples, Czech-Polish Historical and Pedagogical Journal” 2016, nr 1, s. 29; Polskie Stowarzyszenie Kobiet z Wyższem Wykształceniem w latach 1926–1936, Warszawa 1936, s. 34; Е. В. Степанова, Санкт-Петербургское Общество друзей музыки в культурном пространстве России начала XX века, „Проблемы музыкальной науки” 2024, nr 4, s. 34; R. Suchowiejko, Muzyczny Paryż à la polonaise w okresie międzywojennym. Artyści – wydarzenia – konteksty, Kraków 2020, s. 206; I. Spustek, Polacy w Piotrogrodzie 1914–1917, Warszawa 1966, s. 58; В. А. Шекалов, Бильдштейн (Ван Орен) – основатель первого русскаго Ансамбля старинных инструментов, „Вестник Академии Русского балета им. А. Я. Вагановой” 2024, nr 1 (90), s. 142; Afisz: [Inc.:] W dniu 13 stycznia 1946 r. o godz. 15-ej w sali odczytowej Sp. Wyd. „Czytelnik” Piotrkowska 96 odbędzie się koncert Lucyny Robowskiej – fortepian i Cecylii Węgrzynowskiej – śpiew [...], https://academica.edu.pl/reading/readSingle?cid=114838861&uid=114744870 [dostęp: 22 VIII 2025]; Muzyka na Kongresie Społeczno-Obywatelskiej Pracy Kobiet 20–30 czerwca 1938 (program koncertów); Program: [Inc.:] We czwartek 11 marca 1920 r. o godz. 8 wiecz. Lucyna Robowska, recital fortepianowy […], https://polona.pl/item-view/2c70eb3b-d847-4c10-a34d-1ac13eff7ff6?page=0 [dostęp: 22 VIII 2025]; Program: [Inc.:] Sala Konserwatorjum dnia 7-go marca 1931 recital fortepianowy Lucyna Robowska. V program, poświęcony polskiej twórczości fortepianowej […], https://polona.pl/item-view/a1bb769f-719c-4cff-bfb4-30a909c331c2?page=7 [dostęp: 23 VIII 2025]; L. Robowska, Melodja, w: Aleksander Michałowski. Ku uczczeniu 60-lecia pracy artystycznej, red. St. Niewiadomski, Warszawa 1929, s. 40; A. Rubinstein, Moje młode lata, Warszawa 1976, s. 16 (matka); Sprawozdanie z Czynności Zarządu Głównego Polskiego Towarzystwa Historycznego [1. IV. 1928-31. III. 1929], Warszawa 1929, s. 24; Sprawozdanie z Działalności – Prezydium Rady Ministrów. Komitet Ministrów do Spraw Kultury, Warszawa 1948, s. 70; „Berliner Börsen-Zeitung” 1905, nr 567, 3 grudnia, s. 20 (anons); „Bluszcz” 1929, nr 13, 30 marca, s. 15 (P. L., Koncert Kompozytorów Polskich, fot.); „Chwila” 1929, nr 3828, 20 listopada, s. 10 (Z Sali koncertowej); „Comoedia” 1928, nr 5578, 16 avril, s. 3 (Le récital de musique polonaise de Mme Lucyna Robowska); „Czas” 1937, nr 331, 3 grudnia, s. 8 (Dodatkowa lista odznaczonych Złotym Krzyżem Zasługi); „Dziennik Narodowy” [Piotrogród] 1918, nr 186, s. 4 (Otwarcie wystawy i kiermaszu P.O.P.O.W. w pałacu Aniczkowskim), nr 189, 11 maja, s. 3 (Z wystawy i kiermaszu na rzecz…), nr 194, 17 maja, s. 3 (Trzeci wieczór muzyczny na Wystawie-Kiermaszu), s. 4 (Recital p. Lucyny Robowskiej), nr 196, 19 maja, s. 3, nr 198, 23 maja, s. 3 (Czwarty wieczór na wystawie-kiermaszu), nr 199, 24 maja s. 3 (Koncert-recital Lucyny Robowskiej), nr 200, 25 maja, s. 3 (Piąty wieczór na wystawie-kiermaszu), nr 208, 5 czerwca, s. 4 (Z życia polskiego); „Dziennik Personalny” 1922, nr 20, 15 lipca, s. 503 i nr 21, 15 czerwca, s. 533, (Krzyże Walecznych); „Dziennik Petersburski” 1911, nr 323, luty, s. 5 (Z życia kolonii), nr 381, 17/30 kwietnia, s. 3 (anons), 1912, nr 576, styczeń, s. 5 (Z życia kolonii), nr 582, styczeń, s. 3 (Teatr i Muzyka. Koncert L. Robowskiej), nr 797, listopad, s. 3–4 (Z życia kolonii. Wieczór muzyczny), nr 818, 13/26 grudnia, s. 1–2 (St. Gr., Wilja w Ognisku – tu na s. 2 przytoczony wiersz Robowskiej), 1913, nr 1060, 13/26 listopada, s. 3 (anons). nr 1064, 17/30 listopada, s. 5 (Wł. Bł., Koncert-bal w „Ognisku”), nr 1086, 15/26 grudnia, s. 4 (J. Berezowski, Przed koncertem muzyki polskiej), 1914, nr 1092, 22 grudnia 1913/ 4 stycznia 1914, s. 4 (J. Berezowski, Koncert współczesnej muzyki polskiej); „Dziennik Petrogradzki” 1914, nr 1304, 1/14 października, s. 1 (Szpital Polski w Petrogradzie), nr 1371, grudzień, s. 5 (Wieczór pedagogiczny Tow. Przyjaciół Muzyki); „Dziennik Polski” [Piotrogród] 1916, nr 95, 29 grudnia/ 11 stycznia 1917, s. 3–4 (Wyższe Kursy Polskie w Piotrogrodzie), 1917, nr 46, 15/28 lutego, s. 3 (Kasa Wzajem. Pom. Artystów przy Polskim Teatrze Ludowym oraz T-wo wpisów szkolnych), nr 118, 21 maja/ 3 czerwca, s. 3 (Kronika. Koncert na więźniów); „Dzień Polski” 1932, nr 338/339, 7/8 grudnia, s. 8 (Koncert kompozytorski prof. Aleksandra Michałowskiego); „Epoka” 1926, nr 37, 7 listopada, s. 8 (Teatr i muzyka); „Gazeta Lwowska” 1928, nr 8, 11 stycznia, s. 4 (S. Łobaczewska, Koncert kompozytorski ku uczczeniu 40-letniej działalności artystycznej Stanislawa Niewiadomskiego), nr 108, 11 maja, s. (Książki i koncerty polskie [Listy z Paryża]), 1929, nr 267, 20 listopada, s. 4 (S. Łobaczewska, Z sali Kasyna i Koła literacko-artystycznego. Lucyna Robowska); „Gazeta Polska” 1897, nr 33, 11 lutego s. 2 (Z różnych stron. Z Łodzi), nr 76, 3 kwietnia, s. 2 (Z różnych stron. Z Łodzi), 1915, nr 30, 4 grudnia, s. 2 (Z życia polskiego nad Newą); „Gazeta Poranna” 1928, nr 8402, s. 1 (Nieszczęśliwy wypadek pianistki polsk. w Paryżu); „Gazeta Warszawska” 1920, nr 80, 21 marca, s. 3 (Z muzyki. Polskie utwory w programie p. Robowskiej), nr 140, 25 maja, s. 2 (Powszechny zjazd muzyków polskich w Warszawie); „Gazeta Warszawska Poranna” 1925, nr 274, 5 października, s. 5 (J. Gł., Z Filharmonji. Pierwszy poranek – L. Robowska), 1926, nr 74, 15 marca, s. 4 (P. R., Wieczory muzyczne. Dwa recitale fortepianowe); „Głos Warszawski” 1909, nr 86, 27 marca, s. 2 (Listy z Moskwy. Koncert pani Robowskiej); „Hufvudstadsbladet” [Helsinki] 1917, nr 112, 27 kwietnia, s. 3 (anons koncertu); „Iskra” [Sosnowiec] 1917, nr 124, 2 czerwca, s. 2 (Uczczenie Polski przez Finlandię); „Kurjer Poranny” 1898, nr 287, 16 października, s. 4 (Echa łódzkie), 1900, nr 145, 27 maja, s. 5 (Łódź. Tow. Muzyczne), 1936, nr 78, 18 marca, s. 6 (J. Maklakiewicz, Recital Lucyny Robowskiej. 30 lat entuzjastycznej i owocnej pracy, fot.); „Kurjer Warszawski” 1894, nr 132, 15 maja, s. 5 (ślub Robowskich), 1896, nr 317, 15 listopada, s. 10 (reklama), 1900, nr 177, 29 czerwca, s. 5 (Wychowańcy Instytutu), 1905, nr 109, 19 kwietnia s. 2 (Korespondencje „Kurjera Warszawskiego”), 1906 nr 315, 14 listopada, s. 3 (Z teatru i muzyki. W Moskwie), 1921, nr 273 wyd. wiecz., 3 października, s. 4 (Z polskiego Stow. muzyków pedagogów), 1922 nr 73 wyd. wiecz., 14 marca, s. 4 (Sekcja im. Moniuszki), nr 76 wyd. wiecz., 15 marca, s. 8 (F. Sz., Z Sali Konserwatorjum. Lucyna Robowska); „Kurjer Warszawski: dodatek poranny” 1906, nr 51, 20 lutego, s. 2 (Z teatru i muzyki); „Kuryer Codzienny” 1895, nr 107, 19 kwietnia s. 3 (Łódź. Koncert), nr 348, 17 grudnia, s. 3 (Łódź Korespondencja specjalna „Kuryera Codzien.”), nr 352, 21 grudnia, s. 11 (reklama), 1896, nr 79, 19 marca, s. 3 (Łódź. Zaproszenie); „Kuryer Lwowski” 1914, nr 4, 5 stycznia, s. 3 (Koncert polski w Petersburgu); „Nowa Gazeta”, 1906, nr 53, 31 stycznia, s. 4 (Teatr i muzyka. Koncert p. Lucyny Robowskiej); „Nowości Muzyczne” [Warszawa] 1913, nr 1, styczeń, s. 14 (Z inicjatywy Tow. przyjaciół muzyki); „Обозрение театров” [Petersburg] 1910, nr 1238, 21 listopada, s. 20 (fot., koncert w Malej Sali Konserwatorium); „Polska Zbrojna” 1922, nr 281, 15 października, s. 3 (Życie wojskowe. Informacje. „Wtorek” towarzyski), 1936, nr 55, 25 lutego, s. 6 (Międzynarodowe święto kobiet); „Przegląd Prasowy i Bibljograficzny Poloników Kulturalnych” [Warszawa, MSZ] 1928, z. 4 (kwiecień), s. 40; „Robotnik” 1922, nr 83, 24 marca, s. 7–8 (J. R., Z estrady koncertowej. Recital Lucyny Robowskiej), nr 130, 15 maja, s. 2–3 (Ruch zawodowy. Zjazd delegatów Zjednoczenia Związków Muzyków Pol.), 1925, nr 94, 4 kwietnia, s. 6 (Z Filharmonii. Czwartkowy koncert symfoniczny); „Русская музыкальная газета” 1918, nr 11–12 (июль–август), kol. 184 (Эмигранты); „Rzeczypospolita”1921, nr 322, 24 listopada, s. 4 (S. Niewiadomski, Z Sali Koncertowej), 1926, nr 78, 19 marca, s. 7 (A. Wieniawski, Z Sali Koncertowej. P. Lucyna Robowska); „Słowo Polskie” 1946, nr 19, 10 listopada, s. 7 (Radio); „Ster organ równouprawnienia kobiet polskich” 1911, nr 4, s. 173 (Oddział w Petersburgu), 1912, nr 1, s. 8 (Sprawa kobieca – w pismach prowincjonalnych); „Świat” 1920, nr 10, 6 marca, s. 13 (Ze sceny i estrady, fot.), 1922, nr 12, 25 marca, s. 15 (Z koncertów w konserwatorium, fot.), 1925, nr 16, 18 kwietnia, s. 18 (Wieczór kompozytorów polskich w Filharmonji, fot.), 1929, nr 12, 16 marca, s. 16 (Wieczory mistrzowskie w Sali Konserwatorjum, fot.), 1931, nr 12, 21 marca, s. 21 (Recital polskiej twórczości fortepianowej, fot.), 1935, nr 9, 2 marca, s. 18 (Uroczystości Chopinowskie); „Warszawski Dziennik Narodowy” 1939, nr 135, 17 maja, s. 5 (Koncerty w stolicy. Koncert Tow. Śpiew. „Ton”.); „Wiadomości Muzyczne” 1926, nr 10, styczeń, s. 25 (Pierwszy zjazd kierowników uczelni muzycznych (20–22 XI 1925 R.); Petersburskie/piotrogrodzkie księgi adresowe z lat 1910–1917; Archiwum Państwowe (AP) w Łodzi: nr zespołu 229 (Akta miasta Łodzi), sygn. 10094 (Księga ludności stałej m. Łodzi guberni piotrkowskiej, nr domu 562–576b, 1903–1931), 39/221/0/3.2.3/10094 scan 215, nr zespołu 1562d (Akta stanu cywilnego parafii rzymskokatolickiej Wniebowzięcia NMP w Łodzi), jednostka 1877 / UMZ-1877, akt 777 z 1876 r. (Lucyna), akt 1349 z 1877 r. (Teofila), jednostka 1878 / UM-1878, akt 1482 z 1878 r. (Wanda), jednostka 1882 / UMZ-1882, akt 368 (Helena) i akt 369 (Maria) z 1882 r.; Biblioteka Jagiellońska w Krakowie: druki muzyczne on-line (utwory dedykowane L. Robowskiej); Centralne Archiwum Wojskowe (CAW) w Rembertowie: Detale kartoteki personalno-odznaczeniowe, [Lucyna Robowska], sygn. Odrzuc. 5.09.1933.
Autorka dziękuję pani dr Beacie Nykiel za sugestię sporządzenia biogramu pianistki oraz za pomoc w kwerendzie.
ostatnio dodane
Hasła:
Robowska Lucyna Wieńczysława
Leszewicz Klemens
Kochański Paweł
Polacy w Zakładach Putiłowskich (1868–1937)
Związek Młodzieży Polskiej „Zet” w Petersburgu / Piotrogrodzie
Niżyńska Bronisława
Więckowski Aleksander Józef
Słonimski Siergiej
Czarnomska Izabella
Walentynowiczówna Wanda
Skąpski Franciszek Salezy
Słonimski Ludwik
Walentynowicz Marian
Krajowski-Kukiel Feliks
Walentynowicz Rafał Antoni Władysław
Ogiński Ignacy
Szemioth Piotr
Szemioth Stanisław
Szemioth Włodzimierz
Szemioth Aleksander Edward
Żukowska Jadwiga Aniela Tekla
Liniewicz Leon
Filipkowski Stefan Julian
Rawicz-Szczerbo Władysław
Rzymskokatolickie parafie i kaplice Petersburga/Piotrogrodu oraz dekanatu petersburskiego
Mickiewicz Stefan
Kakowski Aleksander
Spasowicz Włodzimierz
Parafia i kościół św. Stanisława w Petersburgu
Żenkiewicz Józef
„Promień Poranny” / „Promień”
Dąbrowski Jarosław
Klub Robotniczy „Promień”
Polska Szkoła Przygotowawcza i Pierwsze Polskie Gimnazjum Żeńskie Stanisławy Ćwierdzińskiej
Barchwic Maria Ludwika
Petersburskie edycje utworów Adama Mickiewicza
Barchwic (Barchwitz) Jan Stanisław
Łukaszewicz Dominik
Szkiłłądź (Szkiłądź) w zakonie Jakub
Jocher Adam Teofil
Biblioteka:
Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół Polski” w Petersburgu
Ferdynand Ruszczyc w Petersburgu
Teatr Polski i Polskie Studio Teatralne
Polonica Petropolitana
Piotrogrodzkie inicjatywy charytatywno-oświatowe fundatora KUL Karola Jaroszyńskiego (Prezentacja)
Życie Teatralne Wielonarodowego Piotrogrodu-Leningradu w latach 1917-1941
Inwentarz rękopisów Biblioteki Załuskich w Cesarskiej Bibliotece Publicznej