A A A

Kierbedź Michał Wincenty

Кербедз Михаил Станиславович


Autor: Andriej P. Kierzum Kierbedź Michał Wincenty / Кербедз Михаил Станиславович (1854–1932), h. Ślepowron, inżynier komunikacji, budowniczy linii kolejowych, filantrop...
09.02.2018
stan artykułu kompletny
Kierbedź Michał Wincenty / Кербедз Михаил Станиславович (1854–1932), h. Ślepowron, inżynier komunikacji, budowniczy linii kolejowych, filantrop.

Urodził się 22 sierpnia 1854 r. w Petersburgu. Był synem Stanisława Kierbedzia sen. (1810–1899) i Marii z Janowskich (1832–1915). Miał przyrodnią siostrę Paulinę (1847–1889), braci: Mikołaja (ok. 1850–1872), Stanisława (ur. 1858) i Waleriana (ur. 1860), oraz siostry Eugenię (1855–1946), wydaną za kuzyna, inżyniera Stanisława Kierbedzia jun. (1844–1910) i Zofię (ur. 1870), zamężną z prawnikiem, profesorem Uniwersytetu Petersburskiego i posłem do III Dumy Państwowej Lubomirem Dymszą (1860–1915).

Ukończył gimnazjum w Petersburgu (1871), następnie studiował w latach 1872–1876 w Instytucie Inżynierów Komunikacji [Институт Корпуса инженеров путей сообщения] (IKIK). W latach 1876–1881 brał udział pod kierownictwem Michała Jasiukowicza (1841–1887), także absolwenta IKIK, w budowie Wieriebińskiego objazdu na Kolei Nikołajewskiej [Николаевская железная дорога] (linia Moskwa–Petersburg) polegającego na zamianie bez przerw eksploatacyjnych największego w Rosji drewnianego mostu na rzece Wieriebii na nasyp ziemny z kamiennym przepustem. Na tej linii był też wykonawcą mostu żelaznego przez rzekę Mstę w okolicy Nowogrodu. Pracował krótko w Ministerstwie Transportu, a następnie budował linie kolejowe na Ukrainie i w Azji Środkowej.

W latach 1886–1908 pracował jako główny inżynier na Kolei Władykaukaskiej [Владикавказская железная дорога], której prezesem był jego brat stryjeczny S. Kierbedź jun. Budował wiele odcinków i odgałęzień tej magistrali łączącej Rostów nad Donem z Władykaukazem nad Terekiem (obecnie stolica Republiki Północnej Osetii-Alanii), wśród których najbardziej znaczącym był odcinek Tichorieck–Noworosyjsk w Kraju Krasnodarskim, służący do eksportu zboża za granicę; pod Noworosyjskiem był wykonawcą tunelu o oryginalnej konstrukcji. Uroczyste otwarcie tej linii odbyło się 25 czerwca 1888 r. w Noworosyjsku. W tym samym okresie Kierbedź pracował też przy linii Kawminwodskiej [Кавминводскa железная дорога] na Kaukazie, łączącej tamtejsze kurorty (Piatigorsk, Żelaznowodsk, Essentuki, Kisłowodsk), znane jako Kaukaskie Wody Mineralne (obecnie w Kraju Stawropolskim). W latach 90. XIX w. kierował tam budową linii do Kisłowodzka, osobiście zaprojektował wiadukt nad ul. Szossiejną [Шоссейная ул.] (obecnie Kirowa [Кирова ул.]) i budynek dworca w Kisłowodzku. Prezentacja nowej linii przed carem Mikołajem II (1868–1918) odbyła się 17 kwietnia 1895 r. w Carskim Siole. W kaukaskich kurortach projektował też infrastrukturę hydrologiczną i żelazne mosty we współpracy z inż. Stanisławem Bełżyckim. Był głównym inżynierem Piotrowskiej, Derbenckiej i Stawropolskiej linii kolejowych. Od maja 1899 r. kierował również budową linii Jekaterynodar–Kawkazskaja.

W 1903 r. miał już tytuł asesora kolegialnego, z powodu stopniowej utraty słuchu ok. 1910 r. wycofał się z działalności zawodowej. W Petersburgu mieszkał najpierw przy bulwarze Konnogwardiejskim [Конногвардейский бульвар] 13, a w latach 1910–1917 na Wyspie Wasilewskiej [Васильевский остров] przy 1. Linii W.O. [1-ялиния В.О.] 2. Był właścicielem rodowych Pokierszyn na Litwie (pow. szawelski) oraz dóbr Neple na Białorusi (pod Brześciem Litewskim; obecnie w Polsce – pow. bialski, gm. Terespol) i Ołtarzew pod Warszawą w Królestwie Polskim, które przejął po śmierci ojca. Był też udziałowcem w Spółce Akcyjnej „Fabryki Malcewskie” [Мальцевские заводы], w której stanowisko prezesa Zarządu objął w 1906 r. S. Kierbedź jun.

W 1900 r. w 50. rocznicę otwarcia mostu Błagowieszczeńskiego Kierbedź podarował IKIK wykonane we Włoszech marmurowe popiersie ojca, które przez długi czas zdobiło wnętrze uczelnianej biblioteki. Być może jego repliką jest brązowe popiersie dłuta Antoniego Madeyskiego (1862–1939) w zbiorach Muzeum Narodowego w Warszawie. Tak jak pozostali członkowie rodziny wspomagał finansowo Polaków w Rosji, a w szczególności uczącą się tam młodzież polską, m.in. we Władykaukazie przyczynił się do wybudowania polskiej szkoły. W 1912 r. ofiarował Rzymskokatolickiemu Towarzystwu Dobroczynności przy kościele św. Katarzyny, którego był członkiem (potwierdzony w spisie z 1897 r.), 165 tys. rub. na budowę kamiennego nowoczesnego gmachu dla Przytułku dla Chłopców obok Zakładów Wychowawczo-Rzemieślniczych, obu założonych i kierowanych przez ks. Antoniego Maleckiego (1861–1935). Zwany Domem Kierbedzia powstał na ul. Kiriłłowskiej [Кирилловская ул.] 19 według neoklasycystycznego projektu Mariana Peretiatkowicza (1872–1916). Jego otwarcie odbyło się 30 października 1913 r. W budynku mieściły się internat, szkoła, warsztaty, stołówka i biblioteka.
Pracując na Kaukazie, prawdopodobnie w 1881 r. poślubił Gruzinkę Jekatierinę M. Turczaninową (1878–1929). Małżeństwo Kierbedziów było bezdzietne.

Po rewolucji 1917 r. Kierbedź wraz z żoną wyjechali do Polski. Mieszkali w Ołtarzewie. Po śmierci żony rozparcelował ołtarzewski majątek i przeprowadził się do Warszawy. Kontynuował tam działalność charytatywną.

Zmarł 4 października 1932 r. w Warszawie. Pochowany został w rodzinnym grobowcu na cmentarzu Powązkowskim (kw. M, rz. VI, m. 18/19/20) obok siostry Eugenii i ojca.

(przeł. Margarita Vladimirova)
Hasło po redakcji MCK, wersja oryginalna znajduje się tu.

Bibliografia:
I. Jankowski, Kierbedź Michał, w: Polski słownik biograficzny, Wrocław–Warszawa–Kraków 1966–1967, t. 12, s. 418–419 (bibliografia); L. T. Jabłoński, Z dziejów rodu Kierbedziów, Warszawa 2003; Л. И. Коренев, Кербедзы на службе ведомства путей сообщения, „Октябрьская магистраль” 2004, nr 165 (1382), 30 września, toż: http://korenev.org/index.php/ru/2011-04-07-13-55-37/2011-04-07-14-16-28/132-kerbedzy-na-sluzhbe-vedomstva-putej-soobshcheniya [dostęp: 29 III 2017]; Dwory i pałace pogranicza. Nowy Dwór, http://dworypogranicza.pl/index.php/litwa/248-nowy-dwor [dostęp: 8 IV 2017]; Rodzina Kierbiedziów: Michał-Wincenty, oprac. A. Niechaj, „Gazeta Petersburska” 2009, http://gazetapetersburska.org/wp/language/pl/rodzina-kierbiedziow-michal-wincenty/ [dostęp: 8 IV 2017]; М. И. Воронин, Станислав Валерианович Кербедз, Ленинград 1982, s. 160–161.

Materiały związane z hasłem


Indeks adresowy: Kiriłłowskaja ul. nr 19

ostatnio dodane


Hasła: Związek Młodzieży Polskiej „Zet” w Petersburgu / Piotrogrodzie Niżyńska Bronisława Więckowski Aleksander Józef Słonimski Siergiej Czarnomska Izabella Walentynowiczówna Wanda Skąpski Franciszek Salezy Słonimski Ludwik Walentynowicz Marian Krajowski-Kukiel Feliks Walentynowicz Rafał Antoni Władysław Ogiński Ignacy Szemioth Piotr Szemioth Stanisław Szemioth Włodzimierz Szemioth Aleksander Edward Żukowska Jadwiga Aniela Tekla Liniewicz Leon Filipkowski Stefan Julian Rawicz-Szczerbo Władysław Rzymskokatolickie parafie i kaplice Petersburga/Piotrogrodu oraz dekanatu petersburskiego Mickiewicz Stefan Kakowski Aleksander Spasowicz Włodzimierz Parafia i kościół św. Stanisława w Petersburgu Żenkiewicz Józef „Promień Poranny” / „Promień” Dąbrowski Jarosław Klub Robotniczy „Promień” Polska Szkoła Przygotowawcza i Pierwsze Polskie Gimnazjum Żeńskie Stanisławy Ćwierdzińskiej Barchwic Maria Ludwika Petersburskie edycje utworów Adama Mickiewicza Barchwic (Barchwitz) Jan Stanisław Łukaszewicz Dominik Szkiłłądź (Szkiłądź) w zakonie Jakub Jocher Adam Teofil Biblioteka: Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół Polski” w Petersburgu Ferdynand Ruszczyc w Petersburgu Teatr Polski i Polskie Studio Teatralne Polonica Petropolitana Piotrogrodzkie inicjatywy charytatywno-oświatowe fundatora KUL Karola Jaroszyńskiego (Prezentacja) Życie Teatralne Wielonarodowego Piotrogrodu-Leningradu w latach 1917-1941 Inwentarz rękopisów Biblioteki Załuskich w Cesarskiej Bibliotece Publicznej
Używamy plików cookies, by ułatwić korzystanie z naszej witryny. Jeśli nie chcesz, by pliki cookies były zapisywane na twoim dysku zmień ustawienia przeglądarki
Akceptuję
Więcej informacji