Ankudowicz Wincenty / Анкудович Викентий Александрович (1792–1876), matematyk, profesor nadzwyczajny Uniwersytetu Petersburskiego (UP), wykładowca w Michajłowskiej Szkole Artylerii w Petersburgu.

Urodzony w 1792 r. w gub. kijowskiej w rodzinie szlacheckiej, gdzie jego ojciec, Aleksander, był właścicielem majątku. Edukację w zakresie szkoły średniej zdobył w domu rodzinnym. W 1811 r. wstąpił do Głównego Instytutu Pedagogicznego [Главный педагогический институт] (GIP) w Petersburgu, po którego ukończeniu w 1816 r. pozostał do 1819 r. jako wykładowca matematyki na tejże uczelni. Z chwilą przekształcania w 1819 r. GIP w Uniwersytet Petersburski zatrudniono go najpierw w charakterze lektora, następnie starszego wykładowcy (1824), a od 1831 r. profesora nadzwyczajnego matematyki. Wykładał rachunek różniczkowy, całkowy i wariacyjny oraz rachunek różnic skończonych na podstawie prac znanych matematyków francuskich: Augustina Louisa Cauchy’ego (1789–1857), Sylvestre’a François de Lacroix (1765–1843) i Jeana Marie Duhamela (1797–1872). W roku akademickim 1837/1838 rozpoczął nauczanie nowego na uczelniach rosyjskich przedmiotu – teorii prawdopodobieństwa według Pierre’a Simona de Laplace’a (1749–1827) i Siméona Denisa Poissona (1781–1840). W latach 1846–1847, po odejściu z uniwersytetu profesora Dmitrija S. Czyżowa (1784–1852), wykładał statykę, czyli podstawy mechaniki. W 1847 r., po osiągnięciu wieku emerytalnego, opuścił uczelnię, przekazując katedrę matematyki Pafnucemu Czebyszewowi (1821–1894).

Jednocześnie z pracą na UP, w istniejącej od 1820 r. Michajłowskiej Szkole Artylerii [Михайловское артиллерийское училище] (MSzA) podjął wykłady z wyższej matematyki i mechaniki, później również z balistyki. W szkole tej rachunek różniczkowy i całkowy wykładał do 1837 r. Katedrę mechaniki w 1847 r. przejął od niego Michaił W. Ostrogradzki (1801–1862), pozostawiając Ankudowiczowi wyłącznie balistykę, której nauczał w latach 1847–1855. W 1855 r. z powodu choroby opuścił MSzA. Oprócz UP i wspomnianej szkoły lekcje z różnych dziedzin wyższej matematyki prowadził w Mikołajewskiej Szkole Inżynieryjnej [Николаевское инженерноe училищe] oraz w Instytucie Górniczym [Горный институт]. W latach 1843–1855 był członkiem artyleryjskiego działu Komitetu Wojskowo-Edukacyjnego. Był pierwszym uczonym wykładającym w Rosji teorię balistyki. Jedyną zwartą i obszerniejszą publikacją, jaką pozostawił, była nowatorska jak na swoje czasy podręcznikowa praca dla starszej klasy oficerskiej MSzA pt. Теория баллистики содержащaя в себе приложение математического анализа… [Teoria balistyki mieszcząca w sobie wiadomości analizy matematycznej…] wydana w Petersburgu w 1836 r. Kilka artykułów opublikował również w „Artilerijskom Žurnale” [Артиллерийский журнал].

Był żonaty z Katarzyną (zm. 3 sierpnia 1874 r.), o której brak informacji.

W biogramach Ankudowicza jako datę śmierci powszechnie podaje się 1856 r. Tymczasem opracowanie ks. Krzysztofa Pożarskiego podaje dokładną datę jego śmierci 3 kwietnia 1876 r. w Petersburgu, którą trudno zakwestionować, z wyjątkiem roku będącego zapewne błędem drukarskim. Zmarł zatem 3 kwietnia 1856 i pochowany został obok żony na rzymskokatolickim cmentarzu Wyborskim (grób się nie zachował).


Bibliografia:
А. И. Мелуа, Инженеры Санкт-Петербургa. Энциклопедия, ред. А.И. Федотов, Санкт-Петербург-Москва 1996, s. 80; Анкудович, Викентий Александрович, w: Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона, Москва 1890, t. 1, s. 791, reprint Москва 2007, s. 38; Анкудович, Викентий Александрович, w: Русский биографический словарь, Санкт-Петербург 1900, t. 2, s. 154; A. Furier, Akundowicz Wincenty, w: Encyklopedia polskiej emigracji i Polonii, Toruń 2003, t. 1, s. 75; A. Kijas, Polacy w Rosji od XVII wieku do 1917 roku. Słownik biograficzny, Poznań 2000, s. 8 (bibliografia); Анкудович Викентий Александрович (1792–1856), w: Санкт-Петербургский государственный университет. Биографика, http://bioslovhist.history.spbu.ru/component/fabrik/details/1/399-ankudovich.html [dostęp: 14 XI 2016]; Z. Łukawski, Ludność polska w Rosji 1863–1914, Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk 1978, s. 168; J. Róziewicz, Polsko-rosyjskie powiązania naukowe (1725–1918), Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk–Łódź 1984, s. 177; F. Nowiński, Polacy na Uniwersytecie Petersburskim w latach 1832–1884, Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk–Łódź 1986, s. 218–219; Ks. K. Pożarski, Rzymskokatolicki Cmentarz Wyborski w Sankt-Petersburgu (1856–1950). Księga pamięci, Sankt Petersburg-Warszawa 2003, s. 84–85; В. В. Григорьев, Императорский С.Петербургский университет в течение первых пятидесяти лет его существования, Санкт-Петербург 1870, s. 25, 50, 54, 70, 99, 131, 178–179; A. Loranskij, Istoričeskij očerk Gornogo instituta. Naučno-istoričeskij zbornik izdannyj Gornym institutom ko dnia ego stoletnego jubilej, SPb 1873, s. 129.