Uroczystości upamiętniające Konstantego Gorskiego w Poznaniu

Konstanty Antoni Gorski (1859–1924), polski skrzypek, kompozytor, dyrygent i pedagog.
Fot. z 8 czerwca 2024 r. © Ewa Ziółkowska.

8 czerwca 2024 r. uczczono w Poznaniu pamięć zmarłego przed stu laty w tym mieście Konstantego Antoniego Gorskiego (1859–1924), polskiego skrzypka, kompozytora, dyrygenta i pedagoga, który w latach 1879–1882 kształcił się w Petersburskim Konserwatorium. Uroczystości zorganizowało warszawskie Towarzystwo Muzyczne im. Konstantego Gorskiego. Rozpoczęła je msza święta w intencji kompozytora odprawiona w kościele pw. Matki Boskiej Bolesnej. Oprawę muzyczną nabożeństwa zapewniła miejscowa Ogólnokształcąca Szkoła Muzyczna II stopnia im. Mieczysława Karłowicza. Wykonano m.in. Fantazję organową f-moll Gorskiego. Następnie na Cmentarzu Górczyńskim, gdzie artysta został pochowany, dokonano poświęcenia jego symbolicznego nagrobka w formie granitowej steli (mogiła się nie zachowała). Koleje życia i dorobek twórczy Gorskiego przypomnieli prezes Towarzystwa dr Grzegorz Seroczyński i prorektor Akademii Muzycznej im. Ignacego Jana Paderewskiego w Poznaniu prof. Sławomir Kamiński. Patronat medialny nad wydarzeniem objęło Polskie Centrum Informacji Muzycznej POLMIC.

Uroczystość poświęcenia symbolicznego nagrobka Konstantego Gorskiego na Cmentarzu Górczyńskim w Poznaniu. Przemawia prorektor Akademii Muzycznej im. Ignacego Jana Paderewskiego w Poznaniu prof. Sławomir Kamiński, obok prezes warszawskiego Towarzystwa Muzycznego dr Grzegorz Seroczyński. Fot. z 8 czerwca 2024 r. © Ewa Ziółkowska

Konstanty Gorski, urodzony w Lidzie 13 czerwca 1859, zmarły w Poznaniu 31 maja 1924 r., kształcił się w Grodnie, Wilnie, Warszawie i Petersburgu. Działalność muzyczną prowadził w kilku ośrodkach imperium rosyjskiego, w Penzie, Saratowie, Tyflisie i najdłużej, bo 29 lat w Charkowie. Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości przebywał w Warszawie i w Poznaniu, gdzie powierzono mu stanowisko koncertmistrza orkiestry Teatru Wielkiego. W Poznaniu artystę upamiętnia także tablica odsłonięta w 2009 r. na kamienicy przy ul. Niegolewskich 24, w której mieszkał w latach 1922–1924.

Upamiętniająca K. Gorskiego tablica odsłonięta w 2009 r. w Poznaniu na kamienicy przy ul. Niegolewskich 24, w której mieszkał w latach 1922–1924. Fot. z czerwca 2024 r. © Ewa Ziółkowska

Gorski był autorem utworów wokalnych i instrumentalnych: na skrzypce, fortepian, organy, orkiestrę symfoniczną, napisał ponad sto pieśni, także religijnych, dwie msze i dwie opery – Margier i Za chlebem. Kanwą dla jego kompozycji była przede wszystkim literatura polska, w tym utwory Władysława Syrokomli (1823–1862), Marii Konopnickiej (1842–1910) i Henryka Sienkiewicza (1846–1916).

Symboliczny nagrobek Konstantego Gorskiego w formie granitowej steli (mogiła się nie zachowała) na Cmentarzu Górczyńskim w Poznaniu. Fot. z 8 czerwca 2024 r. © Ewa Ziółkowska

Studia w Sankt Petersburgu były kontynuacją jego nauki w warszawskim Instytucie Muzycznym u Apolinarego Kątskiego (1825–1879), w latach 1852–1859 pierwszego solisty teatrów cesarskich. W Petersburskim Konserwatorium Gorski uczył się pod kierunkiem największych mistrzów, w klasie skrzypiec u węgierskiego skrzypka i pedagoga Leopolda Auera (1845–1930), lekcje kompozycji i instrumentacji pobierał w klasie samego Nikołaja A. Rimskiego-Korsakowa (1844–1908). Także w późniejszym okresie miał związki ze stolicą imperium, w Petersburgu w 1905 r. został wydany wyciąg fortepianowy opery Margier. W zasobach archiwalnych Konserwatorium zachowała się jego teczka osobowa (obecnie w zbiorach Centralnego Państwowego Archiwum Historycznego w Sankt Petersburgu, ЦГИА СПб).

Informacja w PDF

Ewa Ziółkowska

Była dyrektor Instytutu Polskiego w Sankt Petersburgu