Островского пл., nr 2 [Ostrowskogo pł. nr 2] (dawniej площадь Александринского Театра [Teatru Aleksandryjskiego pł.])

Teatr Aleksandryjski [Александринский театр] to najstarszy stały teatr w Rosji. Został założony 30 sierpnia 1756 r. jako główna cesarska scena dramatyczna, a nazwę przybrał w 1. poł. XIX w. ku czci cesarzowej Aleksandry Fiodorowny (1798–1860), żony Mikołaja I. W 1920 r. przemianowany na Piotrogrodzki Państwowy Akademicki Teatr Dramatu, a od roku 1937 na Leningradzki Państwowy Akademicki Teatr Dramatu im. A.S. Puszkina. W 1991 r. wrócił do pierwotnej nazwy. Swój reprezentacyjny gmach, w którym działa do dziś, otrzymał w 1832 r. Projektantem tej klasycystycznej budowli z charakterystyczną główną fasadą z loggią i sześciokolumnowym portykiem korynckim zwieńczonym kwadrygą Apollona (autorstwa rzeźbiarza Stiepana S. Pimienowa (1784–1833)) był działający nad Newą włoski architekt Carlo di Giovanni Rossi (1775–1849), który w latach 1830–1832 stworzył cały zespół urbanistyczny złożony z połączonych ulicą placów: Aleksandryjskiego (obecnie pl. Ostrowskiego) i Łomonosowa u nab. Fontanki. Jego osią jest biegnąca za teatrem idealnie proporcjonalna ul. Zodczego Rossi (dawna Teatralna) o długości 220 m i szerokości 22 m. W Teatrze Aleksandryjskim odbyły się premiery niemal wszystkich najważniejszych dramatów rosyjskiej klasyki XIX w. Od początku skupiał też wybitne osobowości sceniczne. Na przełomie XIX i XX w. słynął z plejady wielkich aktorów, takich jak Wołodimir N. Dawydow (1849–1925) czy Wiera F. Komissarżewskaja (1864–1910), na stałe współpracowało z nim też grono artystów plastyków skupione w grupie „Mir iskusstwa” [Мир искусства]. Wśród wybitnych reżyserów tej sceny był m.in. Wsiewołod E. Meyerhold (1874–1940), który stworzył przedstawienia na trwałe zapisane w historii światowego teatru. Na przełomie lat 20. i 30. XX w. scena prezentowała repertuar agitacyjno-publicystyczny. Z końcem lat 30. powrócono w teatrze do repertuaru klasycznego oraz wprowadzono dramat współczesny. Wysoki poziom artystyczny przywrócił tej scenie dopiero reżyser i scenograf Walerij W. Fokin (ur. 1946), pełniący obowiązki jej dyrektora od roku 2003.
W 1846 r. dyrektorem teatralnej orkiestry został kompozytor i dyrygent Wiktor Każyński (ur. 1812) i pełnił tę funkcję do śmierci w 1867 r. O stanowisko to bezskutecznie zabiegał wcześniej kompozytor Stanisław Moniuszko (1819–1872). Poza środowiskiem muzycznym polska publiczność kojarzy postać Każyńskiego głównie ze skomponowaną do słów Władysława Syrokomli (1823–1862) melodią Wlazł kotek na płotek.