Dynowski Konrad / Дыновский Кондрат Кондратович (1862–1930), prawnik, docent Uniwersytetów Odeskiego i Petersburskiego, oberprokurator Senatu, senator, profesor Uniwersytetu Warszawskiego.

Urodzony 5/17 grudnia 1862 r. w gubernialnym Czernihowie (obecnie Ukraina). Był synem Konrada (1836–1905), uznanego lekarza w Berdyczowie, i Hemildy Glaubicz-Sabińskiej (1838–1918), córki powstańca listopadowego 1830/1831 r. i zesłańca Juliana (1797–1869), która w latach 1905–1910 była członkinią krakowskiego Towarzystwa „Polska Sztuka Stosowana”. Lata dziecięce spędził w domu rodzinnym w Berdyczowie (gub. kijowska). Po ukończeniu gimnazjum we Lwowie został wysłany do Lozanny, gdzie przebywał pod opieką przyjaciela domu – pisarza Zygmunta Miłkowskiego (1824–1915), znanego pod pseudonimem Teodora Tomasza Jeża. Po ukończeniu Wydziału Prawa na Uniwersytecie św. Włodzimierza w Kijowie został wysłany – jesienią 1887 r. wspólnie z Tomaszem Siemiradzkim (1851–1940) – jako stypendysta rosyjskiego Ministerstwa Oświaty do Berlina, aby studiować prawo rzymskie, oraz Fryburga i Heidelbergu, gdzie pod kierunkiem profesorów Heinricha Dernburga (1829–1907) i Josepha Kohlera (1849–1919) doskonalił znajomość prawa rzymskiego i procedury cywilnej. Po przedstawieniu rosyjskojęzycznej rozprawy magisterskiej na temat przedawnień, nagrodzonej złotym medalem, w 1888 r. rozpoczął wykłady jako docent prawa rzymskiego na Wydziale Prawa na Uniwersytecie Noworosyjskim w Odessie. W 1891 r. wybrano go na sędziego honorowego, a po roku pracy – sędziego okręgowego. Przez krótki czas był również sędzią apelacyjnym. Przebywając w Odessie, nie ograniczał się wyłącznie do pracy zawodowej. Był także prezesem Domu Pracy „Trudolubije” [Дом трудолюбия] – towarzystwa świadczącego pomoc dla uboższej ludności miasta. W 1893 r. ukazała się w Odessie jego książka Задачи цивилистического образования и его значение для гражданского правосудия [Zadania wykształcenia cywilistycznego i jego znaczenie dla obywatelskiego wymiaru sprawiedliwości].

W 1904 r. przeniósł się do Petersburga, gdzie został zatrudniony jako radca prawny w Ministerstwie Sprawiedliwości. Jednocześnie w latach 1905–1910 jako privat docent podjął wykłady z procedury cywilnej, rosyjskiego prawa cywilnego i prawa handlowego na Wydziale Prawnym Uniwersytetu Petersburskiego. Wykładał też prawo cywilne i procesowe w Liceum Aleksandrowskim. W 1904 r. opublikował w Odessie broszurę Вопросы процессуальной политики в деле вознаграждения судебных приставов [Zagadnienia polityki proceduralnej w sprawie wynagrodzenia komorników sądowych]. Brał udział w powołanej w 1906 r. komisji do rozpoznania sprawy generała Anatolija M. Stoessla (1848–1915), w czasie wojny rosyjsko-japońskiej (1904–1905) komendanta Port Artur, oskarżonego o zdradę. Ponadto, będąc szefem działu prawnego Ministerstwa Finansów, prowadził prace kodyfikacyjne w zakresie likwidacji szkód wojennych z czasów tejże wojny oraz opracował projekt prawa czekowego. W 1912 r. jako delegat Rosji uczestniczył w Hadze w konferencji dotyczącej ujednolicenia prawa kredytowego. Mianowany oberprokuratorem Senatu, w grudniu 1913 r. otrzymał zaszczytną godność senatora Departamentu Kasacyjnego Senatu Rządzącego. W 1917 r. wszedł w skład I Wydziału Komisji Likwidacyjnej ds. Królestwa Polskiego, któremu przewodniczył wybitny prawnik Aleksander Lednicki (1866–1934). Nad Newą mieszkał najpierw przy ul. Millionnej [Миллионная ул.] 25 (1906–1908), a następnie na Wyspie Wasilewskiej [Васильевский остров] przy prosp. Kamiennosotrowskim [Каменноостровский пр.] 16 (1909–1917). Według Tadeusza Michalskiego „Dom […] Konrada Dynowskiego w Petersburgu przez długi szereg lat, był znaną powszechnie placówką życia narodowego polskiego. Pokolenia młodzieży polskiej, kształcącej się nad Newą, były w domu państwa Dynowskich otoczone prawdziwie ojcowską opieką.” („Kurjer Warszawski”, 1930, nr 200, s. 11).

Po przejęciu władzy w październiku tegoż roku przez bolszewików opuścił Piotrogród i zamieszkał w Kijowie. Początkowo jako były wysoki urzędnik carski znalazł się w trudnej sytuacji materialnej. W 1918 r. powołany został na krótko na profesora prawa w Polskim Kolegium Uniwersyteckim w Kijowie. W końcu tegoż roku zdecydował się wyjechać do odrodzonej Polski. Na Wydziale Prawa Uniwersytetu Warszawskiego jako profesor objął katedrę prawa cywilnego. W 1925 r. był założycielem i pierwszym prezesem Związku Prawników Kresowych. Po zamachu majowym 1926 r. Józefa Piłsudskiego (1867–1935) bronił zasady nienaruszalności sędziów. W 1928 r. obchodził jubileusz czterdziestolecia pracy naukowej. W uznaniu zasług udekorowany został wówczas Krzyżem Komandorskim Polonia Restituta. Był też odznaczony m.in. Złotymi Palmami Akademii Francuskiej. Pozostawił kilkadziesiąt rozpraw z zakresu prawa rzymskiego, procedury cywilnej oraz kodeksu honorowego. Jest autorem m.in. przedmowy do pracy Kodeks honorowy a sąd karny „Sprawa Zygmunta Karnickiego-Smoleńskiego” (Warszawa, 1927) oraz słowa wstępnego do rozprawy Mariana Niedzielskiego Satysfakcja honorowa w życiu i prawie (Warszawa, 1929).

W środowisku prawniczym cieszył się zasłużonym poważaniem, nie tylko jako wybitny teoretyk prawa, ale również jako rzecznik powiązania jego regulacji z praktyką: „Był przedstawicielem tego zwycięskiego rozumu, który formuły stwarza, ale się w nich nie zamyka” (prof. Wacław Makowski); doceniano nie tylko jego wybitną erudycję, lecz także zasługi dydaktyczne.
Był żonaty. Zmarł 21 lipca 1930 r. w Warszawie. Pochowany został po nabożeństwie żałobnym w bazylice archikatedralnej św. Jana na cmentarzu Powązkowskim (kw. 171, rz. 3, m.12) obok Jadwigi z Modzelewskich (zm. 1961) i Wacławy (zm. 1956) Dynowskich.

Bibliografia:
J. Mioduszewski, Dynowski Konrad, w: Polski słownik biograficzny, Kraków 1948, t. 6, s. 67–68 (bibliografia); A. Kijas, Polacy w Rosji od XVII wieku do 1917 roku. Słownik biograficzny, Poznań 2000, s. 79–80; Дыновский Конрад Конрадович (1863–1930), w: Санкт-Петербургский государственный университет. Биографика [dostęp: 22 VIII 2017]; L. Bazylow, Polacy w Petersburgu, Wrocław 1984, s. 313 i wyd. ros. Sankt Petersburg 2003; A. Kijas, Polscy uczeni na Uniwersytecie Noworosyjskim w XIX i na początku XX wieku, w: Między Odrą a Uralem. Księga dedykowana Profesorowi Władysławowi Andrzejowi Serczykowi, red. W. Wierzbieniec, Rzeszów 2010, s. 206; M. Korzeniowski, Za Złotą Bramą. Działalność społeczno-kulturalna Polaków w Kijowie w latach 1905–1920, Lublin 2009, s. 246; Z. Łukawski, Ludność polska w Rosji 1863–1914, Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk 1978, s. 182; J. Róziewicz, Polsko-rosyjskie powiązania naukowe (1725–1918), Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk–Łódź 1984, s. 184, 246; Sprawozdanie Związku Prawników Kresowych za rok 1930/1931, Warszawa 1931; W. Toporowicz, Sprawa polska w polityce rosyjskiej 1914–1917, Warszawa 1973, s. 322 przypis 180 (błąd w pisowni nazwiska); M. Zieliński, Rosyjskie seminarium prawa rzymskiego przy Berlińskim Uniwersytecie i jego polscy uczestnicy, „Zeszyty Prawnicze” 2012, nr 12, z. 1, s. 114, 119–120; W. Lednicki, Pamiętniki, Londyn 1967, t. 2, s. 244; A. Mogilnicki, Wspomnienia adwokata i sędziego, Warszawa 2016, s. 322, 323; J. Mioduszewski, Kolonia polska w Odessie, w: Znicz. Kalendarz informacyjny z działem literackim na rok 1905, Moskwa 1905, s. 205; „Kurjer Warszawski” 1920, nr 200 (wyd. wieczorne), 24 lipca, s. 11 (T. Michalski, Ś. p. prof. Konrad Dynowski oraz relacja z pogrzebu).